بعضی از مفسرین کلمه «بِالْغَیبِ» را جانشین یک مفعول مطلق دانستهاند، یعنی اینطور میشود: «انَّ الَّذینَ یخْشَوْنَ رَبَّهُمْ خَشْیةً بِالْغَیبِ» آنان که از پروردگار خودشان میترسند، ترسیدنی که این ترسیدن در غیب است، یعنی در حالی که خدا را در جلوی چشمشان نمیبینند و خداوند محسوس نیست معذلک از خدای خود میترسند.

درواقع «انَّ الَّذینَ یخْشَوْنَ رَبَّهُمْ بِالْغَیبِ» متضمن دو جمله است: آنان که به خدا- که خدا در غیب است- [ایمان دارند،] ایمان به غیب دارند (ا لَّذینَ یؤْمِنونَ بِالْغَیبِ) و چون ایمان به غیب دارند خشیت از خدای غیب هم دارند.

کسی از مغفرت خدا بی نیاز نیست

«لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ اجْرٌ کبیرٌ» برای اینها دو چیز است، دو امر مثبت و منفی است: یکی مغفرت و آمرزش. انسان هر چه باشد، در هر مقامی باشد، در آن مقام باز دچار نوعی لغزش و کدورت میشود که نیاز به پاک کردن و تنزیه دارد. احدی نیست که از مغفرت خدا بینیاز باشد، حتی پیغمبر. در ذیل آیه سوره انعام که میفرماید:«مَنْ یصْرَفْ عَنْهُ یوْمَئِذٍ فَقَدْ رَحِمَهُ» [1] که خلاصهاش این است: هر کسی به هر مقامی که میرسد در نهایت امر به فضل الهی است، پیغمبر فرمود: و حتی خود من؛ یعنی در میان هیچ کس از خدا طلبکار نمیشود اگر پای مناقشه در حساب و نِقاش در حساب در میان باشد. اگر پای عدالت بخواهد در میان باشد، مسأله تنها مسأله حسابکشی است: خدایا تو یکی من یکی، میخواهم ببینم تو از من طلبکاری یا من از تو؟ چون انسان هر چه دارد از خدا دارد، اگر بگوید تمام عبادتهای من شکر یکی از نعمتهای خداست، همان هم [انجام] نشده تا چه رسد به باقی دیگر. این است که هر مؤمنی در درجه اوّل نیاز به مغفرت و آمرزش دارد، پاک کردن آلودگیهای او، صرفنظر کردن از لغزشها، خطاها، گناهان و تیرگیها، که این جنبه منفی قضیه است؛ و بعد هم اجر کبیر و مزد بسیار زیاد.