او سرگرم میشود و یک تجربه واقعی روحی روی او انجام میدهد، خود روح به او میگوید: این او نیست. «این او نیست» همان است که ما بیزاری، خستگی، کسالتآوری مینامیم. وقتی ما میبینیم چیزی که اینهمه آرزویش را داریم به آن میرسیم بعد تدریجاً خستگی و کسالت پیدا میکنیم و بعد یک وقت میبینیم به تنفر کشید، این در اثر تجربهای است که فطرت ما روی آن شئ انجام میدهد، بعد از مدتی او به زبان بیزبانی به ما میگوید: بلند شویم برویم، این او نیست؛ باید برویم جای دیگر تا خودش را پیدا کنیم.

بهشت خستگی آور نیست

این است که قرآن در مورد قیامت میگوید:«لا یبْغُونَ عَنْها حِوَلًا» [1] چون این توهّم در ذهن اشخاص پیدا میشود که حالا ما بهشتها رفتیم، بهشت برای انسان یک سال، دو سال، ده سال، صد سال، هزار سال لذت داشته باشد، بعد عادی میشود، وقتی عادی شد دیگر خستگیآور میشود [و انسان میگوید] عجب جای ملالتآور و خستگیآوری است! قرآن میگوید:«لا یبْغُونَ عَنْها حِوَلًا» غصه این را نخورید، اگر کسی آنجا بیاید دیگر تحول از آنجا را نمیخواهد.

در اینجا راز مطلب را بهتر روشن میکند، میگوید: سرّ مطلب این است که مهماندارش خداست. محال است انسان از خدا بیزار شود و غیر او را بخواهد. از هر چیزی بیزاری پیدا میشود برای اینکه انسان میخواهد به خدا برسد؛ همینقدر که یک ارتباط و اتصالی به او پیدا کرد، آن وقت ارزش بهشت برای او این نیست که آنجا خوردن و پوشیدن و لذتجنسی هست؛ ارزشش این است که سفره کرامت و پذیرایی اوست؛ حس میکند و تا ابد هم حس میکند که دارد به دست او پذیرایی میشود. این دیگر خستگیآور نیست.«قَدْ أَحْسَنَ اللَّهُ لَهُ رِزْقاً» خداست که برای او رزق و روزی را نیکو گردانیده است. این همان مقام رضوان الهی است که اگر کسی به مقام رضوان الهی برسد، به مقامی که خدا از او راضی باشد و او به مقام رضای پروردگار برسد، برای او تنها چیزی که هدف و مقصد است رضوان پروردگار است، که در آیات متعددِ قرآن روی این موضوع تکیه شده است (وَ رِضوانٌ مِنَ اللَّهِ اکبَرُ).

. کهف/ 108.