به احکام طلاق است و از این جهت که بسیاری از مسائل این سوره اختصاص به زنها دارد، گاهی این سوره را «سورةالنساء الصغری» نامیدهاند، یعنی سورةالنساء کوچک، چون یک سورةالنساء بزرگ داشتیم که بعد از سوره آلعمران بود و با جمله «یا ایهَا النّاسُ اتَّقوا رَبَّکمْ» شروع میشد.

در قرآن کریم به مسائلی که حکما و فلاسفه آنها را اصطلاحاً «مسائل تدبیر منزل» مینامند، یعنی حقوق و احکام خانوادگی، اهمیت زیاد داده شده است و با اینکه قرآن به جزئیات مسائل نمیپردازد ولی در این مسائل بیش از مسائل دیگر به جزئیات پرداخته است و این نشانه اهمیتی است که قرآن به مسائل زندگی خانوادگی یا تدبیر منزل میدهد. یکی از آن مسائل مسأله طلاق است. در سوره بقره هم راجع به طلاق در چند آیه بحث شده است.

افراط مسیحیت کاتولیکی در مسأله طلاق

در باب طلاق، قوانین دنیا بین افراط و تفریط است. در بعضی از قوانین اساساً طلاق را به هیچ شرطی و با هیچ قیدی و در هیچ وضعی مجاز نمیدانند، همان چیزی که مسیحیت کاتولیکی روی آن پافشاری میکند که ازدواج همینقدر که منعقد شد دیگر قابل انفساخ نیست و طلاق نباید وجود داشته باشد. واضح است که این یک امر غیرطبیعی است، برای اینکه ازدواجهایی صورت میگیرد که بعد به هیچ شکل قابل ادامه واقعی نیست. ما دو گونه ادامه داریم. یک وقت ازدواج میخواهد به این صورت ادامه پیدا کند که این دو فرد یعنی زن و شوهر عملًا و واقعاً با یکدیگر زندگی خانوادگی داشته باشند. زندگی خانوادگی بالاخره یک نوع زندگی اشتراکی است، و شرکتی است آنهم شرکتی که سرمایه اصلیاش عواطف طرفین است؛ غیر از یک شرکت تجاری است که سرمایه اصلیاش مال و پول و ثروت است. و یک وقت میگوییم فقط اسم زن و شوهر رویشان باشد ولو اینکه همیشه مانند دو دشمن بخواهند با یکدیگر زندگی کنند. این که روح و حقیقت ازدواج نیست. و از همین جهت است که این تز کاتولیکها در همه کشورهای اروپایی شکست خورده و تنها جایی که باقی مانده بود خود رُم بود که گویا در آنجا هم بالاخره شکست خورد.

چون قانون اجازه طلاق نمیداد، آمار نشان میداد- و روزنامهها طبق آمارهایی که خود آنها داده بودند مینوشتند- که چندین دههزار ازدواجهایی وجود دارد که عملًا