مسأله شهادت

دوم مسأله شهادت است. مرگ به صورت شهادت، جمع میان هردوست. از یک طرف ولیاللَّه از این جهان به جهان دیگر منتقل شده و از طرف دیگر فرصت را از دست نداده است، چرا که شهادت یعنی تبدیل کردن عمر به بهترین شکل عمل؛ یعنی بهصورت یک عمل و بهصورت یک تکلیف و یک مسؤولیت، عمر را به پایان رساندن، که دیگر انسان نمیتواند چنین فرض کند و بگوید که اگر من شهید نشوم و در دنیا عمر کنم ممکن است کار بالاتری انجام دهم؛ کار بالاتری نیست.

پیغمبر فرمود: هر ذیبِرّی، یعنی هر صاحب عمل نیکی، فوق عمل بِرّش، برّی هست، مگر شهادت که دیگر مافوق این برّ، برّی نیست [1]؛ یعنی کسی نمیتواند بگوید من آرزوی شهادت در راه خدا را ندارم، برای اینکه میخواهم به جای شهادت کار بالاتری در این دنیا انجام بدهم. پیغمبر فرمود کار بالاتری وجود ندارد.

این است که در مقابل آرزوی مرگ به صورت شهادت، دیگر خواستن طول عمر معنی ندارد و ما میبینیم که اولیاء اللَّه همیشه مرگ بهصورت شهادت را آرزو میکنند. آن جملهای که علی علیه السلام فرمود که اگر هزار ضربت شمشیر بر من وارد شود و شهید شوم آن را بر مرگ در بستر ترجیح میدهم، معنایش همین است.

آن کسانی که اولیاءاللَّه واقعی هستند آن دنیا را به رأیالعین دارند میبینند و از آنچه پیش فرستادهاند [خشنودند.]

در نهجالبلاغه آمده است که پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله به امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: یا علی! مرگ تو به صورت شهادت است و تو شهید از دنیا خواهی رفت. علی علیه السلام میفرماید وقتی که در احد هفتاد نفر از مسلمین شهید شدند و من از شهادت محروم شدم متأثر شدم. (ایشان در این زمان یک جوان سیساله است، کسی که بیش از سه چهار سال از ازدواجش نگذشته و دو پسر کوچک هم در خانه دارد. باید این قرائن و شواهد مادی را هم درنظر گرفت.) رفتم خدمت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و عرض کردم یا رسولَاللَّه! آیا شما به من نفرمودید که من شهید خواهم شد، پس چرا من شهید نشدم؟ فرمود: یا علی! تو شهید خواهی شد و شهادت برای تو مقدر است و تو با شهادت از دنیا خواهی رفت. بعد پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله میفرماید: یا علی! صبر تو در