قلبی، اول دستور تقوا و طهارت و پاکی را میدهد، بعد امر میفرماید به ایمان طاعتی، یعنی طاعت رسول را بهکار ببرید.

دو بهره از رحمت الهی «

یؤْتِکمْ کفْلَینِ مِنْ رَحْمَتِهِ» ایمان بعد از ایمان موجب میشود که شما دارای دو حظ و دو بهره از رحمت الهی بشوید. ایمان اول یک حظ و بهره مخصوص به خود به شما میرساند و ایمان دوم حظ و بهره جداگانهای. «وَیجْعَلْ لَکمْ نوراً تَمْشونَ بِهِ» (این همان اثری است که گفتیم عمل روی ایمان میگذارد، روی قلب میگذارد که یک اصل مسلّم در قرآن مجید است) تا خدای متعال برای شما و در قلب شما نوری قرار بدهد، به شما روشناییای بدهد که در پرتو آن روشنایی راه بروید. البته مقصود راهِ در خیابان نیست؛ یعنی روش شما. این مثل این است که ما میگوییم «راه و روشی که فلانی در زندگی دارد»؛ مقصود آن قدم زدن در خیابان نیست که آیا قدمهایش را تند برمیدارد یا کند، یا خودش را کج میکند یا نمیکند؛ مقصود آن رفتاری است که در میان مردم و به طور کلی در زندگی دارد. یعنی طاعت حق و طاعت پیامبر حق به انسان یک روشنایی میدهد که رفتارش در زندگی در پرتو آن روشنایی باشد، که به این مضمون باز ما در قرآن داریم: «أَوَمَنْکانَ مَیتاً فَاحْییناهُ وَجَعَلْنا لَهُ نوراً یمْشی بِهِ فِی النّاسِ کمَنْ مَثَلُهُ فِی الظُّلُماتِ لَیسَ بِخارِجٍ مِنْها» [1] آیا آن که مرده بود و ما او را زنده گردانیدیم و برای او نوری قرار دادیم که در میان مردم با آن نور راه میرود [مثَل او مانند کسی است که در تاریکیها قرار دارد و راهی به خارج ندارد؟]. «آن مردهای که زنده کردیم» مقصود مرده قبرستان نیست. سخن از مرده قبرستان نیست که مردهای از قبرستان زنده شده؛ صحبت از به اصطلاح مرده اجتماع است، مرده به صورتْ زنده، آن که در پرتو ایمان زنده شده است. یا در همین سوره حدید، ما قبلًا خواندیم که «یوْمَ یقولُ الْمُنافِقونَ وَالْمُنافِقاتُ لِلَّذینَ امَنُوا انْظُرونا نَقْتَبِسْ مِنْ نورِکمْ قیلَ ارْجِعوا وَراءَکمْ فَالْتَمِسوا نوراً» در قیامت مردان منافق و زنان منافق- چون آنجا حقایق آشکار میشود- وقتی که میبینند اهل ایمان در پرتو نور حرکت میکنند میگویند کمی مهلت بدهید که ما هم از نور شما اقتباس کنیم. خیال میکنند نورِ اقتباس کردنی