اثر اینها را از بین میبرد.

تفأل آری، تطیر نه

بنابراین پیغمبر اکرم تفأّل میزد ولی تطیر نمیزد؛ یعنی از رسم و سنّتی که در میان مردم بود آن را که منشأ میشد که انسان در تصمیم خودش راسخ بشود امضا میکرد [و به] آن که منشأ میشد انسان از تصمیم خودش باز بماند [توجه نمیکرد؛] یعنی به فال نیک میگرفت ولی به فال بد نمیگرفت. یک روح مصمّم و متوکل [این طور است.] اگر مثلًا کسی بیرون میآمد که اسمش حسن بود [میفرمود] به به، حسن، نیک، انْشاءَاللَّه همه کارها نیک است، بروید. اما اگر کسی میآمد که اسمش اسم بدی بود ابداً اعتنا نمیکرد و مخصوصاً میفرمود: «رُفِعَ عَنْ امَّتی الطِّیرَةُ» [1] فال بد گرفتن از امت من بکلی برطرف شده است؛ «وَ اذا تَطَیرْتَ فَامْضِ» [2] اگر به چیزی فال بد گرفتی اعتنا نکن، برو، ترتیب اثر نده.

«تَنْزِعُ النّاسَ کانَّهُمْ اعْجازُ نَخْلٍ مُنْقَعِرٍ» آن باد صرصر که آمد، مردم را چنان از جا میکنْد که مانند این بود که بن درختهای خرما را کنده باشند؛ بلند میکرد و به زمین میزد. دومرتبه میگوید: «فَکیفَ کانَ عَذابی وَ نُذُر» چگونه بود عذاب و انذار من؟

«وَلَقَدْ یسَّرْنَا الْقُرْانَ لِلذِّکرِ فَهَلْ مِنْ مُدَّکرٍ» (اینجا مخاطب باز مردم هستند) قرآن را سهل و آسان در اختیار مردم قرار دادیم برای تذکر و تنبّه و آگاهی، آیا آگاهشوندهای هست؟ برای قوم عاد به همین سه چهار جمله قناعت میشود چون اصلًا مطلب یک هدف بیشتر ندارد.

تکذیب قوم ثمود و عذاب الهی «

کذَّبَتْ ثَمودُ بِالنُّذُرِ» قوم ثمود هم این انذارها را تکذیب کردند و دروغ و بیاساس پنداشتند «فَقالوا ابَشَراً مِنّا واحِداً نَتَّبِعُهُ انّا اذاً لَفی ضَلالٍ وَ سُعُرٍ» گفتند عجب! ما پیرو کسی بشویم که مانند ما یک بشر است؟ این خیلی گمراهی و اشتباه است که انسان از یک بشر پیروی کند. در این صورت ما در سعیرها و بدبختیها خواهیم بود. اگر