ملاکش خدا و عبودیت خداوند است نه مطامع که عبد آن مطامع باشند. به آنها از ناحیه ذات حق خطاب میرسد به عنوان «یا عِبادِ» ای بندگان من. این خودش یک پیام دوستی و یک پیام دوستانه از خدا به این دوستانِ در راه خداست. میبینید اینجا که صحبت خُلّت و دوستی در راه خداست صحبت پیام دوستانهای است که از طرف خدا میرسد، از طرف آن ملاک دوستی میرسد، به آنها پیام فرستاده میشود که: «لا خَوْفٌ عَلَیکمُ الْیوْمَ وَلا انْتُمْ تَحْزَنون» دیگر نه بر شما خوفی مسلط خواهد شد و نه هرگز غمناک خواهید بود.

«خوف» و «حزن» با یکدیگر فرق دارند. خوف در مورد نگرانیها و شک و تردیدهاست. در مورد بدی احتمالی در آینده خوف گفته میشود و در مورد بدی قطعی اعم از اینکه در حال حاضر باشد یا در آینده قطعی باشد انسان دچار حزن میشود. بنابراین انسان دو حالت مختلف دارد؛ یک حالت در مورد خطرات احتمالی که نامش «خوف» است، یکی هم در مورد ناراحتیهای فعلی [و یا قطعی آینده که نامش «حزن» است.] به آنها گفته میشود که «لا خَوْفٌ عَلَیکمُ الْیوْمَ» از امروز به بعد دیگر نه نگرانی بر شما مسلط خواهد شد و نه هرگز غباری از غم و اندوه بر خاطر شما خواهد نشست، بلکه سرور دائم و حبور دائم است، که [این را] در دو آیه بعد میفرماید.

روح اسلام تسلیم است

این متقین و این بندگان چه کسانی هستند؟ مشخصات دیگری بیان میکند:

«الَّذینَ امَنوا بایاتِنا» آنها که به آیات پروردگار ایمان دارند و اعتراف و تصدیق.

«وَ کانوا مُسْلِمین». مکرر این مطلب را گفتهایم و در بخش آخر کتاب عدل الهی هم در این قضیه زیاد بحث کردهایم که یکی از معارف قرآن که در خود قرآن کریم روی آن تکیه شده و احادیث زیادی در این زمینه داریم این است که روح اسلام یعنی تسلیم. اما مقصود تسلیم تن نیست که انسان تنش تسلیم باشد. حتی مقصود تسلیم عقل هم نیست؛ یعنی تسلیم عقل لازم هست ولی کافی نیست چون تسلیم عقل یعنی اینکه یک چیزی را انسان با فکر بپذیرد. وقتی دلیل یک مطلب برای انسان