نگاه- که معنایش ستر عورت است- و هم از فحشا. پس مردان موظفند، هم چشمهای خودشان را از چشمچرانی نگهداری کنند و هم دامن خودشان را از فحشا نگهداری کنند. آیهای که درباره مردهاست کوتاهتر [از آیه مربوط به زنها] است و همین مقدار بیشتر نیست جز آن که بعد توصیه میکند: این که ما میگوییم چشمها را از نگاه کردنها نگهداری کنید و دامنها را از فحشا، خیال نکنید یک کاری است که ما بدِ شما را میخواهیم؛ نه، پاکی شما را میخواهیم و خدای شما بهتر میداند و بهتر به کار شما آگاه است.

در آیه دوم که مربوط به زنهاست، عین همین دو دستور آمده است با همان تعبیر، با این تفاوت که ضمایر، مؤنث است. میفرماید: به زنها هم بگویید که چشمها را از چشمچرانی و از نگاه به آنچه نباید نگاه کرد حفظ کنند و دامنهای خودشان را، هم از نگاه کردن دیگران و هم از فحشاحفظ کنند، یعنی همان دستور و همان عبارتی که در مورد مردان آمد.

یکسانی مسئله چشم چرانی و ستر عورت در مورد زن و مرد

اینجا دو مطلب باید عرض کنم. این دو مطلب در مورد خانمها، با این که هیچ فرقی با آنچه در مورد مردهاست نمیکند، تا اندازهای کوچک شمرده میشود: یکی این که زنها شاید این جور خیال کنند که فقط مردها مجاز نیستند که به زنها نگاه کنند (حال مطلقاً نمیتوانند یا از روی ریبه و تلذذ نمیتوانند، بعد بحث میکنیم) و دیگر زن چنین ممنوعیتی نسبت به مرد ندارد و حال آن که هیچ فرق نمیکند، اگر جایز نیست برای هردو جایز نیست و اگر جایز است برای هردو جایز است؛ یعنی در همان حد که مرد ممنوع است، زن هم ممنوع است. ولی معمولًا خیال میکنند که نه، فقط مرد است که نباید چشمش به زن بیفتد یا از روی تلذّذ نباید نگاه کند ولی زن اگر چشمش به مرد افتاد یا هرجور ورانداز کرد (تلذّذ و ریبه) اشکالی ندارد زیرا او زن است که به مرد نگاه میکند!

این طور نیست، قرآن هیچ فرقی در مسئله «نگاه» میان زن و مرد قائل نیست.

البته بعضی از خانمها به این مسئله توجه دارند ولی شاید خیلی از آنان توجه ندارند.

مطلب دوم- که این را البته بیشتر توجه دارند و شاید قلیلی توجه نداشته باشند- این است که خیال میکنند زن به زن مطلقاً محرم است یعنی حتی به عورت