تنها ازدواج کافی است؟ همین قدر که یک مرد زن داشته باشد و یک زن شوهر داشته باشد، دیگر مثل بعضی حیوانات میشود [که فقط به جفت خود توجه دارند؟]

فرق انسان با حیوانات در غریزه جنسی

حیوانات چون به حکم غریزه عمل میکنند، آنچنان آزاد آفریده نشدهاند. بعضی از حیوانات مثل کبوتر جفت هستند. بعضی حیوانات دیگر مثل گوسفند و اسب و آهو این طور نیستند و در آنها حساب جفت در کار نیست، ولی هم جنس نر و هم جنس ماده یا خصوص جنس ماده جز برای باردار شدن اساساً آمادگی ندارند یا جنس ماده جنس نر را نمیپذیرد (مخصوصاً در وحشیها، چون در اهلیها خودِ اهلی بودن غریزه را قدری تغییر میدهد). حیوانهایی که جفت زندگی میکنند، مثل کبوتر که دو کبوتر نر و ماده با هم جفت هستند، اصلًا خاصیت غریزیشان این است که فقط با یکدیگرند، نه آن کبوتر نر چشم به کبوترهای ماده دیگر دارد و نه آن کبوتر ماده چشم به کبوترهای نر دیگر دارد.

ولی انسان در هر شهوتی از شهوات خود، روی خاصیت آزادیای که دارد (یعنی همه کارهایش را با تکلیف باید انجام دهد نه با غریزه و حکم و اجبار طبیعت) [محدود به حدی نیست.] این است که اگر ازدواج هم بکند شرط لازم هست ولی شرط کافی نیست؛ یعنی مرد چشمش که به زن دیگر بیفتد باز رغبتش تهییج میشود، خصوصاً در شرایطی که آن زنْ خودش را در یک وضع مهیجی قرار بدهد، و همین طور زن نسبت به مرد دیگر. این است که اسلام در معاشرتهای زن و مرد حدود و قیودی قائل است و این حدود و قیود را فقط و فقط برای این [وضع] کرده است که ارتباط زن و مرد به شکلی نباشد که تهییجآور باشد، یعنی شهوات یکدیگر را تحریک کنند. از آیاتی که بعد میخوانیم مطلب کاملًا روشن میشود.

اذن

ما یک سلسله آیات مربوط به زنان پیغمبر در سوره احزاب داریم که آنها را در