خداشناسی، مبنای انسانیت

بسم اللَّه الرحمن الرحیم.

امیرالمؤمنین علی علیه السلام میفرماید: «آغاز و پایه اول دین شناختن خداست». اگر دین را به ساختمانی تشبیه کنیم که دارای در و دیوار و سقف و پنجره و شیشه و نقاشی و روکاری و زیرسازی و غیره است، باید بگوییم زیرسازی و زیربنای همه افکار و معتقدات و اخلاقیات و دستورالعملهای دینی خداشناسی است؛ و اگر دین را به یک کتاب علمی تشبیه کنیم که دارای بابها و فصلها و قضایا و مسائل و استدلالات و اصول متعارفه و موضوعه است، باید بگوییم آن چیزی که به منزله اصل اوّلی و به اصطلاح اصل متعارف دین است خداشناسی است. اگر بنا بشود مجموعهای مصالح بنّایی را در یک جا انبار کنیم اهمیت ندارد که کدام قسمت را اول بریزیم و کدام قسمت را آخر بریزیم، و همچنین اگر بنا بشود کتابی به صورت جُنگ و کشکول جمع آوری کنیم [مهم نیست] که کدام مطلب را در صفحه اول و کدام مطلب را در صفحه دوم و همچنین در سایر صفحات بنویسیم، چون مقصود به وجود آمدن یک جُنگ و یک کشکول است، هر مطلب در هرجا قرار گرفت مانعی ندارد؛ وقتی هم که بخواهیم این گونه کتابها را مطالعه کنیم و مورد استفاده قرار دهیم، باز فرق نمیکند که از اول شروع کنیم یا وسط یا آخر. اما اگر ساختمانی بخواهیم به