چنین غرایزی در انسان وجود دارد. اما به هر حال یک نظر است.

پس طبق این نظریه معیار اخلاق این است که ناشی از احساسات نوع دوستانه باشد، و ضامن اجرایش هم در انسان هست. ولی این از نظر علمی ثابت نیست.

داروینیسم

داروینیسم که فلسفه آن بر اساس تنازع بقا نهاده شده است میگوید هر موجود زندهای خودخواه آفریده شده و برای بقای خود کوشش میکند، و به همین دلیل این کوشش منتهی به تنازع بقا و آن هم منتهی به انتخاب طبیعی و انتخاب اصلح میشود، و این اساس تکامل است. طبق این فلسفه جایی برای غرایز طبیعی و نوعی برای انسان باقی نمیماند. خیلیها روی همین اصل به داروین تاختهاند که این فلسفه یکی از ضررهایش این است که پایههای اخلاق و تعاون را متزلزل میکند. مطابق فلسفه داروین حس تعاون به عنوان یک حس اصیل وجود ندارد، بلکه تعاون به عنوان کاری که ناشی از تنازع است وجود مییابد؛ یعنی آنچه که اصالت دارد تنازع است، و تعاون به تبع آن میآید. مثلًا وقتی که انسان میخواهد موقع خود را مستحکم کند (هرفردی خودش را با دیگران مخالف میبیند زیرا او فردی جدا از فرد دیگر است) بنا بر اصل تنازع بقا نیرویی با افراد دیگر تشکیل میدهد و در مقابل دیگران صف بندی میکند. ولی این اتحاد از تنازع بقا سرچشمه گرفته است و تعاون اینها نه به خاطر این است که نسبت به هم احساس دوستانه دارند، بلکه در مقابل افراد دیگر است و میخواهند آنها را بخورند یا لااقل صفی در مقابل آنان تشکیل دهند. پس تعاون در بشر اصیل نیست و ناشی از تنازع بقاست.

خود داروین خیلی کوشش کرد که پایهای برای اخلاق بسازد و طرفداران فلسفه او نیز خیلی سعی کردند که این عیب را از فلسفه او بزدایند ولی نتوانستند دفاع کنند.

وجدان اخلاقی

مکتب دیگر مکتب تکلیف است. میگوید اساساً اگر انسان کاری ناشی از احساسات انجام دهد- ولو احساسات نوع دوستانه- کار او به فعل طبیعی باز میگردد. فعل طبیعی تعریفش این است که انسان کاری را از روی غریزه انجام دهد، خواه غریزه فردی و خواه غریزه جمعی. فعل اخلاقی آن است که از همه