عَرَفوا مِنَ الْحَقِ [1].

زیبایی سخن علی علیه السلام

[بنی امیه]- به تعبیر حضرت زینب- تمام اقطار زمین و آفاق السماء را آنچنان گرفته بودند که نامی از علی در دنیا وجود نداشته باشد و حرفی از او نباشد. یک عامل اساسی برای اینکه علی علیه السلام در دنیا نمرد- عوامل ظاهری طبیعی را میگوییم- این بود که علی سخنانی دارد در نهایت زیبایی. نهج البلاغه واقعاً نهج البلاغه است. دشمن هم دلش میخواهد سخنان علی را ضبط و حفظ کند. چقدر ما داریم از فصحا و بلغای عرب، آنها که با علی هم میانه خوبی ندارند، که وقتی از آنان میپرسند: تو از کجا به این مقام از فصاحت رسیدی؟ یکی میگوید: صد خطبه از علی حفظ داشتم بعد ذهنم جوشید که جوشید، دیگری میگوید: هفتاد خطبه حفظ داشتم، و سومی میگوید: حِفْظُ کلامِ الْاصْلَعِ.

عبدالحمید کاتب، خیلی معروف است، یک نویسنده ایرانی است در دربار آخرین خلیفه اموی معروف به مروان حمار. نویسنده خیلی فوق العادهای است که گفتهاند: بُدِئَتِ الْکتابَةُ بِعَبْدِ الْحَمیدِ وَ خُتِمَتْ بِابْنِ الْعَمیدِ [2]. او یا به خاطر تقیه و یا واقعاً با علی علیه السلام میانه خوبی ندارد. به او گفتند: تو فن نویسندگی را از کجا آموختی؟ گفت: حِفْظُ کلامِ الْاصْلَعِ حفظ کردن سخنان آن که جلو سرش مو نداشت، یعنی علی علیه السلام. دشمن هم نمیتوانست کلام علی را حفظ و ضبط نکند.

اینهایی که میگویند نهج البلاغه ساخته سید رضی است و این حرفهای مفت را میزنند [باید توجه داشته باشند که] مسعودی درست صدسال قبل از سید رضی بوده. او یک مورخی است که همه قبولش دارند و معلوم هم نیست شیعه است یا سنّی. مسلّم اگر شیعه باشد اینجور شیعهای که ما امروز هستیم نیست، اندک تمایلی به علی علیه السلام دارد و لااقل دشمن علی نیست. نمیشود او را شیعه حسابی دانست. او در کتاب مُروج الذهب که آن را صدسال قبل از سید رضی نوشته، در بابی