بخوان که جهاد کنی. حالا اگر یک سرباز اشتباه کند، بجای اینکه جهاد کند نماز بخواند، باید به او فهماند که اینها از هم جدا نیستند.

مثل بعضی از افراد پولدار که میگویند ما که پول داریم، بجای نماز خواندن پول میدهیم! کی چنین چیزی میشود؟! اسلام آن انفاقی را که منفک از نماز باشد اصلًا قبول ندارد. اگر عکسش را بگویید، یک آدم پول پرست و پول دوست اما آماده خدمت بگوید من بجای اینکه انفاق بکنم نماز میخوانم، از ما هفده رکعت نماز واجب خواستهاند و مجموعاً پنجاه و یک رکعت خواستهاند، من بجای اینها صد و دو رکعت نماز میخوانم، مثلًا نماز قضای دیگران را هم میخوانم که از من پولی نخواهند، آیا این قبول است؟ نه. پس باید به مردم فهماند که تعلیمات اسلامی تجزیه ناپذیر است، به منزله اعضای یک پیکرهاند: نماز به جای خود، حج به جای خود، زکات به جای خود، خمس به جای خود، امر به معروف و نهی از منکر به جای خود. موقع هرکدام باید شناخته شود.

آن کسی که درباره نماز گفت: حَی عَلی خَیرِ الْعَمَل او حساب کرده گفت. در این زمانی که تو هستی که سربازان تو با دنیا طرف شدهاند، باز باید نماز را با صفت «خیرالعمل» ذکر کرد.

افراطکاری یا جهالت

ما اسم این نوع تصرفات و رعایت مقتضیات زمان را افراطکاری یا به عبارت دیگر جهالت میگذاریم، چون این ناشی از حساب نکردن است، ناشی از این است که حساب ناقص است.

حبیب بورقیبه- که نمیدانم این شخص چه موجودی است!- هرسال یک بار علیه روزه قیام میکند میگوید: مردم روزه نگیرند برای اینکه از نیروی کار کارگر کاسته میشود. البته به این موضوع جنبه اسلامی هم میدهد به این عنوان که اسلام به کار اهیمت میدهد، کار در اسلام محترم است پس روزه نگیرید برای اینکه باید کار بکنید؛ وقتی که بشر باید کار بکند پس هر چیزی که از نیروی کار میکاهد خوب نیست. نقطه مقابل این سخن این است: هرچیز که نیروی کار را تقویت میکند خوب است. مثلًا اگر فرض کنیم ویسکی و شراب نیروی کار را اضافه میکند، پس کارگرها نباید روزه بگیرند و باید روزی یک بطری ویسکی بیاشامند تا کار بکنند.