1 نظریه جبر اقتصادی تاریخ و بررسی آن

دلایل کسانی را بررسی میکردیم که میگفتند: قوانین جبراً تغییر میکند و محکوم به تغییر است. فرضیه مارکسیستها را طرح کردیم و آقای مهندس کتیرایی یک مقدار ایراد به بیان من داشتند که صحبت کردند و ما از ایشان خواهش کردیم که در جلسهای در این زمینه مفصل بحث کنند. ایشان گفتند که کتابهای لازم را به دست نیاوردم و بنابراین آمادگی ندارم. ناچار من بحث خودم را در همین زمینه قرار میدهم ولی با استناد به یکی از کتبی که در ایران- و ظاهراً در غیر ایران هم- از این نظر معتبر شناخته شده است، یعنی کتاب معروف اصول مقدماتی فلسفه ژرژ پولیتسر.

ژرژ پولیتسر استاد دانشکده کارگری در پاریس بوده است که از قراری که خود همین کتاب نوشته است، بعدها به نام «دانشکده نوین» معروف شد. این دانشکده بیشتر به وسیله استادهای مارکسیست اداره میشده است و این کتاب هم که در حدود 25- 30 سال پیش (دوره اوج تودهگری در ایران) ترجمه شد، از کتابهایی بود که لااقل حزب توده ایران آن را به رسمیت میشناخت و ظاهراً همه مارکسیستها به رسمیت میشناسند.