برابر یکدیگر مفهوم و معنی پیدا میکند، همچنان که تنها جهانبینیای است که آدمی را از سقوط در درّه هولناک پوچیگرایی و هیچیستایی نجات میدهد.

جهان بینی اسلامی

جهانبینی اسلامی جهانبینی توحیدی است. توحید در اسلام به خالصترین شکل و پاکترین طرز بیان شده است. از نظر اسلام خداوند مثل و مانند ندارد: لَیسَ کمِثْلِهِ شَیءٌ [1]. خدا شبیه چیزی نیست و هیچ چیزی را نتوان به خداوند تشبیه کرد. خداوند بینیاز مطلق است، همه به او نیازمندند و او از همه بینیاز است: أَنْتُمُ الْفُقَراءُ إِلَی اللَّهِ وَ اللَّهُ هُوَ الْغَنِی الْحَمِیدُ [2]. خدا به همه چیز آگاه است و بر همه چیز تواناست: إِنَّهُ بِکلِّ شَیءٍ عَلِیمٌ [3] ... أَنَّهُ عَلی کلِّ شَیءٍ قَدِیرٌ [4]. او در همه جا هست و هیچ جا از او خالی نیست.

بالای آسمان و قعر زمین با او یک نسبت دارد. به هر طرف که بایستیم رو به او ایستادهایم: فَأَینَما تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللَّهِ [5]. او از مکنونات قلب و از خاطرات ذهن و نیتها و قصدهای همه آگاه است: وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ وَ نَعْلَمُ ما تُوَسْوِسُ بِهِ نَفْسُهُ [6]. از رگ گردن انسان به انسان نزدیکتر است: نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَیهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِیدِ [6]. او مجمع کمالات است و از هر نقصی منزّه و مبرّاست: وَ لِلَّهِ الْأَسْماءُ الْحُسْنی [7]. او جسم نیست و به چشم دیده نمیشود: لا تُدْرِکهُ الْأَبْصارُ وَ هُوَ یدْرِک الْأَبْصارَ [8].

از نظر جهانبینی توحیدی اسلامی، جهان یک آفریده است و با عنایت و مشیت الهی نگهداری میشود؛ اگر لحظهای عنایت الهی از جهان گرفته بشود نیست و نابود میگردد. جهان به باطل و بازی و عبث آفریده نشده است؛ هدفهای حکیمانه در خلقت جهان و انسان در کار است؛ هیچ چیزی نابجا و خالی از حکمت و فایده آفریده نشده است. نظام موجود، نظام احسن و اکمل است. جهان به عدل و به حق