مکتب، ایدئولوژی

مکتب یا ایدئولوژی چیست و چگونه تعریف میشود؟ چه ضرورتی است که انسان به عنوان یک فرد و یا به عنوان عضو یک جامعه پیرو یک مکتب باشد و به یک ایدئولوژی بپیوندد و ایمان داشته باشد؟ آیا وجود یک ایدئولوژی برای فرد یا جامعه انسان ضروری است؟ مقدمهای اینجا لازم است.

فعالیتهای انسان دوگونه است: التذاذی و تدبیری.

فعالیتهای التذاذی همان فعالیتهای سادهای است که انسان تحت تأثیر مستقیم غریزه و طبیعت و یا عادت- که طبیعت ثانوی است- برای رسیدن به یک لذت و یا فرار از یک رنج انجام میدهد؛ مثلًا تشنه میشود و به سوی ظرف آب دست میبرد، گزندهای میبیند و پا به فرار میگذارد، میل شدید به سیگار پیدا میکند و سیگار آتش میزند.

اینگونه کارها کارهایی است موافق و ملایم با میل، و مستقیماً با لذت و رنج سر و کار دارد. کار لذتآور با نوعی جاذبه انسان را به سوی خود میکشد و کار رنجآور با نوعی دافعه انسان را از خود دور میسازد.

فعالیتهای تدبیری کارهایی است که خودِ آن کارها جاذبه یا دافعهای ندارند و غریزه و طبیعت، انسان را به سوی آن کارها نمیکشاند و یا از آنها دور نمیسازد،