«همه اینها روشنگر این است که جبههگیری پیامبران و مخالفان در برابر هم و جبههگیری ایمان و کفر در برابر یکدیگر، انعکاسی است از جبههگیری دو طبقه اجتماعی: طبقه استضعاف شده و طبقه استضعافگر.»

2. «قرآن مخاطبان خود را «ناس» قرار داده است و «ناس» یعنی توده مردم، توده محروم. این جهت دلیل است که قرآن به وجدان طبقاتی اذعان دارد و تنها طبقهای را که ذیصلاحیت برای پذیرش دعوت اسلامی میداند توده محروم است، و هم دلیل است که اسلام خاستگاه طبقاتی و جهتگیری طبقاتی دارد، یعنی دین محرومان و مستضعفان است و مخاطب ایدئولوژی اسلامی تنها توده محروم است و بس. این نیز دلیل دیگری است بر زیربنا بودن اقتصاد و مادی بودن هویت تاریخ از نظر اسلام.»

3. «قرآن تصریح میکند که رهبران، مصلحان، مجاهدان، شهیدان و بالاخره پیامبران از میان توده مردم برمیخیزند نه از میان طبقه مرفه و برخوردار و متنعم.

قرآن درباره پیامبر اسلام میگوید:«هُوَ الَّذِی بَعَثَ فِی الْأُمِّیینَ رَسُولًا ... [1] اوست کسی که در میان مردم منتسب به «امت»، پیامبری فرستاد ...» امت جز توده محروم کسی نیست. و همچنین درباره شهیدان راه حق میگوید:«وَ نَزَعْنا مِنْ کلِّ أُمَّةٍ شَهِیداً فَقُلْنا هاتُوا بُرْهانَکمْ [2]. یعنی از میان هر امت- که همان توده محروماند- شهیدی برمیانگیزانیم و به آنها میگوییم برهانتان یعنی شهیدتان را بیاورید.» اینکه رهبران جنبشها و انقلابها لزوماً از میان توده محروم برمیخیزند به معنی ضرورت تطابق پایگاه اعتقادی و اجتماعی با پایگاه اقتصادی و طبقاتی است و این ضرورت جز بر اساس مادیت هویت تاریخ و زیربنا بودن اقتصاد قابل توجیه نیست.»

4. «ماهیت جنبش پیامبران در قرآن و جهتگیری اجتماعی آنها زیربنایی است نه روبنایی. از قرآن استنباط میشود که هدف بعثت و رسالت پیامبران اقامه عدل و قسط و برقراری برابری و مساوات اجتماعی و درهم فروریختن دیوارها و فاصلههای طبقاتی است. پیامبران همواره از زیربنا که هدف بعثتشان بوده است به روبنا رسیدهاند نه از روبنا به زیربنا. روبناها (یعنی عقیدهها، ایمانها، اصلاح