جامعه

جامعه چیست؟

مجموعهای از افراد انسانی که با نظامات و سنن و آداب و قوانین خاص به یکدیگر پیوند خورده و زندگی دستهجمعی دارند، جامعه را تشکیل میدهند. زندگی دستهجمعی این نیست که گروهی از انسانها در کنار یکدیگر و در یک منطقه زیست کنند و از یک آب و هوا و یک نوع مواد غذایی استفاده نمایند. درختان یک باغ نیز در کنار یکدیگر زیست میکنند و از یک آب و هوا و یک نوع مواد غذایی استفاده مینمایند، همچنان که آهوان یک گله نیز با هم میچرند و با هم میخرامند و با هم نقل مکان میکنند. اما نه درختان و نه آهوان هیچ کدام زندگی اجتماعی ندارند و جامعه تشکیل نمیدهند.

زندگی انسان که اجتماعی است به معنی این است که «ماهیت اجتماعی» دارد:

از طرفی نیازها، بهرهها و برخورداریها، کارها و فعالیتها ماهیت اجتماعی دارد و جز با تقسیم کارها و تقسیم بهرهها و تقسیم رفع نیازمندیها در داخل یک سلسله سنن و نظامات میسر نیست؛ از طرف دیگر نوعی اندیشهها، ایدهها، خلق و خویها بر عموم حکومت میکند که به آنها وحدت و یگانگی میبخشد؛ و به تعبیر دیگر جامعه عبارت است از مجموعهای از انسانها که در [اثر] جبر یک سلسله نیازها و تحت