سوسیالیستی سرنگون خواهند شد همچنان که رژیمهای سرمایهداری نیز سرنگون خواهند شد؛ و اصولا کتاب جامعه و تاریخ خصوصا فصل «اسلام و مادّیت تاریخی» را- که لغزشها بیشتر در همین مبحث است- میتوان از شاهکارهای استاد به شمار آورد.

خواست استاد چنین بوده است که این کتاب قابل استفاده برای عدّه هرچه بیشتری باشد، لذا بیان آن تا حدّ امکان ساده و روان است و همین امر موجب شده است که برخی به سوی این پندار سوق پیدا کنند که این کتاب مختصّ سطوح متوسط است، و حال آنکه غوامضی از مسائل اعتقادی در این کتاب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته که برخی از آنها نیاز به توضیحات اساتید فن دارد.

لازم به ذکر است که طرح استاد در مورد این مجموعه شامل کتابی تحت عنوان «امامت و رهبری» نیز میشد ولی متأسفانه فرصت نگارش آن را نیافتند، اما بعد از شهادت استاد مجموعه سخنرانیهایی در موضوع «امامت» تحت عنوان «امامت و رهبری» به چاپ رسید و میتوان آن را به جای کتاب مذکور مطالعه کرد.

از خدای متعال توفیق بیشتر در اجرا و به پایان رساندن طرح «مجموعه آثار» استاد شهید مطهری مسألت مینماییم.

مقدمه چاپ سیزدهم

نظر به این که مجلدات 1 تا 6 کتاب مقدمهای بر جهانبینی اسلامی یک بار بازبینی و از نو حروفچینی گردید و ضمن این کار برخی اغلاط که به همان صورت در مجموعه آثار (2) آمده بود اصلاح گردید، لذا لازم دیده شد که اغلاط مذکور در چاپ جدید مجموعه آثار (2) اصلاح گردد و به فضل خدا این کار انجام شد و البته در مواردی صفحهبندی کتاب شکل جدیدی به خود گرفت که طبعا فهرستهای آخر کتاب نیز تغییر یافت. به هر حال این چاپ از دقت کافی برخوردار است. امید است مورد توجه علاقهمندان آثار آن متفکر شهید و عالم ربانی واقع گردد.

22 بهمن 1385

برابر با 22 محرم 1428

انسان و ایمان

انسان و حیوان

انسان، خود نوعی حیوان است؛ از این رو با دیگر جانداران مشترکات بسیار دارد؛ اما یک سلسله تفاوتها با همجنسان خود دارد که او را از جانداران دیگر متمایز ساخته و به او مزیت و تعالی بخشیده و او را بیرقیب ساخته است.

تفاوت عمده و اساسی انسان با دیگر جانداران که ملاک «انسانیت» اوست و منشأ چیزی به نام تمدن و فرهنگ انسانی گردیده است، در دو ناحیه است: بینشها و گرایشها.

جانداران عموماً از این مزیت بهرهمندند که خود را و جهان خارج را درک میکنند و بدانها آگاهند و در پرتو آن آگاهیها و شناختها برای رسیدن به خواستهها و مطلوبهای خود تلاش مینمایند.

انسان نیز مانند جانداران دیگر یک سلسله خواستهها و مطلوبها دارد و در پرتو آگاهیها و شناختهای خویش برای رسیدن به آن خواستهها و مطلوبها در تلاش است؛ تفاوتش با سایر جانداران در شعاع و وسعت و گستردگی آگاهیها و شناختها و از نظر تعالی سطح خواستهها و مطلوبهاست.

این است آنچه به انسان مزیت و تعالی بخشیده و او را از سایر جانداران جدا ساخته است.