بعد به قلم خودم در میآورم که مطابق ذوق خودم باشد. گفتم بسیار خوب. من صد جمله از رسول اکرم جمع آوری کردم و در اختیارش قرار دادم. ترجمه هم کردم که یک وقت در معنایش اشتباه نکند. بعد هم او در کتابی به نام «حکمت ادیان» چاپ کرد [1]. البته آنجا اسم نبرد که این صد جمله پیغمبر را از کجا گرفته است. من هم نمیخواستم، چون منظورم این بود که این کار انجام شود. به هر حال یک وقت به من رسید و گفت: فلانی! پیغمبر ما یک چنین سخنانی داشته؟! من که نمیدانستم. در صورتی که خود این نویسنده یک نویسنده معروف ایران و کسی است که در کشورهای خارجی احیاناً روی او حساب میکنند و وقتی میخواهند نویسندههای درجه اول ایران را بشمارند یکی هم او را میشمارند. یک آدمی که به قول خودش سید است و [در همه] عمرش هم سروکارش با کتاب بوده است، خبر نداشت که پیغمبر ما چنین سخنانی دارد. به من گفت: پیغمبر ما یک چنین سخنانی داشته و من نمیدانستم؟! گفتم: بله. بعد که کتاب چاپ شد گفت: فلانی، من حالا میبینم سخنان پیغمبر اسلام بر سخنان تمام پیغمبران عالم میچربد؛ اینقدر عمیق و پرمعناست.

چرا ما مسلمانها باید اینقدر کوتاهی کرده باشیم که یک نویسنده ما- که او هم کوتاهی کرده است- اطلاع نداشته باشد که اصلًا پیغمبر سخنان حکمت آمیزی هم دارد یا ندارد؛ با اینکه من این سخنان را انتخاب نکرده بودم، بعضی در ذهنم بود، برخی را از روی اثنی عشریه و بعضی را از روی تحف العقول نوشتم و در اختیارش قرار دادم.

در سیره و رفتار پیغمبر شاید ما از این هم بیشتر کوتاهی کرده باشیم. چند سال پیش من فکر کردم که در زمینه سیره پیغمبر اکرم کتابی بنویسم به همین سبکی که عرض خواهم کرد. مقدار زیادی یادداشت تهیه کردم، ولی هرچه جلوتر رفتم دیدم مثل این است که دارم وارد دریایی میشوم که به تدریج عمیقتر میشود. البته صرف نظر نکردم و میدانم که من نمیتوانم ادعا کنم که میتوانم سیره پیغمبر را بنویسم ولی «ما لا یدْرَک کلُّهُ لا یتْرَک کلُّهُ». بالأخره تصمیم دارم به حول و قوه الهی روزی چیزی در این زمینه بنویسم تا بعد دیگران بیایند بهترش را بنویسند. ولی وقتی انسان تعمق میکند میبیند چقدر عمیق است. همینطور که سخنان پیغمبر ما عمیق