طبقه بیست و سوم

1. ملا محسن فیض کاشانی، حکیم و عارف و محدث مشهور. شاگرد و داماد ملاصدرا بوده و حکمت را نزد وی آموخته است. از او رسالههایی در حکمت و فلسفه باقی است. کتاب اصول المعارف او اخیراً چاپ شده است [1] آنچه در این زمینه از فیض به ما رسیده است عیناً تلخیص گفتههای استاد است.

مرحوم فیض در سال 1091 درگذشته است. ما ضمن احوال مفسران و محدثان نیز از مرحوم فیض یاد کردیم.

2. ملا عبد الرزاق لاهیجیصاحب شوارق الالهام و گوهرمراد، شاگرد و داماد دیگر ملاصدرا. ملاعبد الرزاق برعکس ملامحسن فیض، مثل این است که از استاد خود کمتر متأثر شده است. نوشته هایش رنگ و بوی حکمای قبل از صدرا از قبیل علامه دوانی و غیاث الدین دشتکی را دارد نه رنگ و بوی فلسفه ملاصدرا. وی در سال 1071 یا 1072 درگذشته است.

3. ملارجبعلی تبریزی اصفهانی. صاحب روضات از صاحب ریاض العلماء نقل میکند که وی نزد شاه عباس ثانی و صاحبان مقامات مملکتی محترم بوده که به دیدارش میرفتهاند. ملا رجبعلی شاگردانی داشته از آن جمله مولی محمد تنکابنی و حکیم محمدحسین قمی و قاضی سعید قمی [2] وی شاگرد میرفندرسکی بوده و در سال 1080 درگذشته است [3] 4. ملامحمدباقر معروف به محقق سبزواری. هم حکیم است و هم از اعاظم فقها.

شاگرد شیخ بهایی [4] و میرفندرسکی [5] بوده است و بر الهیات شفا حاشیه متینی نوشته که مورد استفاده است. صاحب روضات میگوید: محقق خوانساری (آقاحسین) و ملامحمد تنکابنی معروف به «سراب» از محضر درسش استفاده کردهاند. ولی ظاهراً