طبقه اول

فلسفه اسلامی با ابویوسف یعقوب بن اسحاق کندی معروف به «فیلسوف العرب» آغاز میشود. الکندی عرب خالص است. معاصر است با مأمون و معتصم. با حنین بن اسحاق و عبد المسیح بن ناعمه حمصی مترجمان معروف معاصر است. در مقدمه کتاب اثولوجیا مینویسد: «آن را عبد المسیح ترجمه کرد و ابویعقوب کندی تهذیب و اصلاح کرد». در اینکه آیا او خود مترجم هم بوده است تردید کردهاند، ولی از ابومعشر بلخی شاگرد کندی نقل شده که کندی یکی از چهار مترجم درجه اول دوره اسلامی است. دوره کندی دوره ترجمه است ولی خود کندی فیلسوفی صاحب نظر و بلندقدر است. در حدود دویست و هفتاد کتاب و رساله به کندی نسبت داده شده است. ابن الندیم فهرست کتابهای او را در رشتههای مختلف: منطق، فلسفه، نجوم، حساب، هندسه، طب، اصول عقاید دینی فهرست کرده است. برخی از نسخههای کتب کندی اخیراً به دست آمده و چاپ شده. معلوم میشود ارزش این فیلسوف بسیار بیش از آن است که قبلًا تصور میشد. کندی قطعاً یکی از نوابغ جهان و از ستارگان قدر اول دوره اسلامی است. برخی از اروپاییان او را یکی از دوازده چهره عقلی تاریخ بشر که تأثیر فراوان داشتهاند شمردهاند [1] کندی مردی خودساخته بوده است. تاریخ نشان نمیدهد که در طبقه مقدم بر او و یا در طبقه خود او فیلسوفی صاحب نظر اعم از مسلمان یا غیرمسلمان وجود داشته است.

درباره کندی همین قدر نوشتهاند که در بصره و بغداد به تحصیل پرداخت و میدانیم که در آن وقت نه در بصره و نه در بغداد فیلسوفی وجود نداشته است. این است که کندی سرسلسله حلقات فلاسفه اسلامی است بدون آنکه خود به حلقهای و طبقهای دیگر وابسته باشد.

آقای تقی زاده در تاریخ علوم در اسلام و پروفسور کربن در تاریخ فلسفه اسلامی نوشتهاند که کندی در رسالهای مدت امپراطوری عرب (خلافت) را پیش بینی کرده