دوست میدارد و میخواهد به کمال برساند، در بلاها غوطهور میسازد. انسان اگر یک عمر درباره شنا کتاب بخواند، تا در آب نرود شناگر نمیشود؛ زمانی شناگری را میآموزد که عملًا در آب قرار گیرد و مبارزه با غرق شدن را تمرین کند و احیاناً خود را با خطر غرق شدن در صورت دیر جنبیدن مواجه ببیند. انسان باید در دنیا شدائد ببیند تا خروج از شدائد را یاد بگیرد، باید سختیها ببیند تا پخته و کامل گردد.

درباره بعضی از پرندگان نوشتهاند که وقتی بچهاش پر و بال در میآورد، برای آنکه پرواز کردن را به او یاد بدهد او را از آشیانه بیرون میآورد و بر اوج فضا بالا میبرد و در وسط آسمان رها میسازد؛ بچه حیوان قهراً به تلاش میافتد و حرکتهای نامنظّم کرده پر و بال میزند تا وقتی که خسته میشود و نزدیک است سقوط کند، در این وقت مادر مهربان، او را میگیرد و روی بال خود نگه میدارد تا خستگیش رفع شود؛ همین که اندکی آسایش یافت، بار دیگر او را در فضا رها میکند و به تلاش وادار مینماید، تا وقتی که خسته میشود و او را میگیرد. این عمل را آنقدر تکرار میکند تا بچهاش پرواز کردن را یاد گیرد.

پیغمبر اکرم (صلّی اللّه علیه و آله و سلّم) به خانه یکی از مسلمانان دعوت شدند؛ وقتی وارد منزل او شدند مرغی را دیدند که در بالای دیوار تخم کرد و تخم مرغ نیفتاد یا افتاد و نشکست. رسول اکرم در شگفت شدند. صاحب خانه گفت: آیا تعجّب فرمودید؟ قسم به خدایی که تو را به پیامبری برانگیخته است به من هرگز آسیبی نرسیده است. رسول اکرم برخاستند و از خانه آن مرد رفتند، گفتند کسی که هرگز مصیبتی نبیند، مورد لطف خدا نیست. [1]

از حضرت صادق (ع) روایت شده که:

انّ اشدّ النّاس بلاء الانبیاء، ثمّ الّذین یلونهم، ثمّ الامثل فالامثل. [2]

«پر گرفتاریترین مردم انبیاء هستند؛ در درجه بعد کسانی که از حیث فضیلت بعد از ایشان قرار دارند، و سپس هر کس که با فضیلتتر است به ترتیب از بالا به پایین.»

در کتب حدیث، بابی اختصاص یافته است به شدّت ابتلاء امیر المؤمنین علیه السلام و امامان از فرزندان او.