فیلسوفانه است؛ درست است، اگر ما باشیم و ملاکها و معیارهای عقلی، اینها جور درنمیآید، ولی ما به منقول استناد میکنیم نه به معقول؛ یعنی میگوییم در کتابهای دینی، در کتابها و سنتهای گذشته چنین آمده است. قرآن میگوید حال حکم عقل به کنار، آیا چنین سندی دارید؟«أَمْ لَکمْ کتابٌ فیهِ تَدْرُسونَ» آیا یک کتاب آسمانی در نزد شماست که آن کتاب را قرائت میکنید و با استناد به آن- که در فلان آیه یا حدیث یا سنت چنین چیزی آمده است- این سخن را میگویید؟ (یعنی چنین چیزی نیست؛ این حرف مفت چیست که از خودتان درآوردهاید؟!)«أَمْ لَکمْ کتابٌ فیهِ تَدْرُسونَ» آیا کتابی برایتان هست که در آن کتاب این حرفها را میخوانید و به استناد آنها این حرفها را میزنید که«إنَّ لَکمْ فیهِ لَما تَخَیرونَ» خدا شما را سوگلی انتخاب کرده است؟ (داستان گوساله حاج میرزا آغاسی که آزادی مطلق داشت و وقتی که در باغها و مزرعههای شهر میرفت کسی جرأت نمیکرد مزاحمش بشود.) آیا در یک جایی چنین سند کتبی و منقولی دارید که گفتهاند اختیار مطلق با شماست، هر کاری که دلتان میخواهد انتخاب کنید و هر نعمتی هم که انتخاب کنید مال شما؛ آیا چنین چیزی است؟«إنَّ لَکمْ فیهِ لَما تَخَیرونَ» در یک کتابی شما میخوانید که هرچه را که خودتان انتخاب و اختیار کنید آن دیگر مال شماست؟

ممکن است شما حرف سومی بگویید و آن این است که دلیل عقلی وجود ندارد، در کتاب آسمانی هم چیزی نیامده است، ولی یک قول خصوصی توأم با یک قسمتهای غِلاظ و شِداد مؤکد [در کار است؛] خدا به طور خصوصی به شما قول داده و رویش هم قسم خورده است، و قسم خورده است که تا روز قیامت از این قسم خودش برنگردد؛ آیا