هستند) علی علیه السلام فرمود:

شُقّوا امْواجَ الْفِتَنِ بِسُفُنِ النَّجاةِ وَ عَرِّجوا عَنْ طَریقِ الْمُنافَرَةِ وَ ضَعوا تیجانَ الْمُفاخَرَةِ، افْلَحَ مَنْ نَهَضَ بِجَناحٍ اوِ اسْتَسْلَمَ فَاراحَ [1].

خیلی چند جانبه و جامع سخن گفت. فرمود فتنه که پیدا میشود آدمهای فتنهجو میخواهند آتش فتنه را بالا ببرند و بیشتر کنند ولی اشخاص صالح میخواهند کشتی پیدا کنند که چگونه این دریای فتنه را سالم طی کنند. تو از طریق منافره و اختلاف و تنافر و ایجاد نفرت میان مسلمین وارد شدی و از طریق تفاخر که او تیم است و تو هاشم هستی. اسلام این تفاخرات را از بین برده، صحبت افتخار به تیم و هاشم نیست. ولی بعد برای اینکه اصل حقیقت مطلب را هم گفته باشد فرمود: اما مطلب در جای خودش درست است، خلافت حق من است ولی نه به دلیل اینکه من از هاشمم و بنیهاشم باید ارث ببرد، او تیم است و تیم حق ندارد؛ حقانیت تابع این نیست. در عین حال من اگر بال و کمک میداشتم (یعنی تو بال و کمک من نیستی) قیام میکردم (یعنی تو برو دنبال کارت، من هرگز از تو استمداد نمیکنم).افْلَحَ مَنْ نَهَضَ بِجَناحٍ رستگار شد کسی که بالی دارد و با بال خودش پرواز میکند (یعنی تو که بال من نیستی، تو برو دنبال کارت).

ابوسفیان وقتی از اینجا مأیوس شد کم کم رفت به آن جناح نزدیک شد. دیگر ما نمیدانیم چگونه اینها به هم نزدیک شدند، همین قدر میدانیم چند سالی بیشتر طول نکشید که یزید بن ابیسفیان (پسر همین

[1]. نهجالبلاغه، خطبه 5.