یمْکرُ اللَّهُ وَ اللَّهُ خَیرُ الْماکرینَ. در این آیه یکی از فرازهای حساس تاریخ اسلام بیان میشود و نشان میدهد که چگونه در سختترین شداید، خداوند اسلام و مسلمین را نجات داد، چرا؟ چون واقعاً اسلام و ایمان حکمفرما بود. یکی از آن سختترین شداید، مسئله هجرت پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله است. جریانی که به هجرت رسول اکرم از مکه به مدینه منتهی شد بسیار حیرتانگیز است. پیغمبر اکرم در ده سال اول بعثتشان که جناب ابوطالب پدر بزرگوار علی علیه السلام هنوز در قید حیات بود- و او رئیس بنیهاشم و مورد احترام همه قریش بود- به واسطه حمایت ابوطالب کمتر مورد آزار قرار میگرفت. بعد از وفات ابوطالب، به فاصله چند روز همسر بزرگوارشان خدیجه (سلاماللَّه علیها) نیز از دنیا رفت. این زن واقعاً مصداق یار غمگسار بود و از نظر روحی به قدری با رسول خدا انطباق داشت که باید گفت در جهان نظیر نداشت. این زن، بسیار فداکار و عاقله بود؛ مالش، جانش، هستیاش، خوشی، سعادت و همه چیز خود را به پای رسول اکرم ریخت. بعد از وفات ابوطالب و خدیجه، سختگیری بر رسول اکرم به حدّ اعلا رسید. در این میان خدا وسیله عجیبی فراهم کرد:

مردم مدینه دو قبیله بودند به نام اوس و خزرج که همیشه با هم جنگ داشتند.

یک نفر از آنها به نام اسعد بن زُراره به مکه میآید برای اینکه از قریش استمداد کند.

بر یکی از مردم قریش وارد میشود. کعبه از قدیم معبد بود- گو اینکه در آن زمان بتخانه بود و رسم طواف که از زمان حضرت ابراهیم معمول بود هنوز ادامه داشت.

هرکس که میآمد، یک طوافی هم دور کعبه میکرد. این شخص وقتی خواست برود به زیارت کعبه و طواف کند، میزبانش به او گفت: