نام کتاب : تفسیر و مفسران نویسنده : معرفت، محمدهادی جلد : 2 صفحه : 481
ب) شیوه ادبی- اجتماعی
اشاره
امتیاز این شیوه تفسیری در دوران معاصر، در آن است که رنگی نو به خود گرفته، با چهره فرهنگ و ادب معاصر و با پرداختن به مسائل جامعه درخشیده است و هرگز تقلید گونه به مسائل ظاهری و خستهکننده که موجب دوری مردم از قرآن میشود نپرداخته است. این نوع تفسیر، پدیدهای نو ظهور است که نخست به اظهار دقایق تعابیر قرآنی و سپس بیان آنها با اسلوبی زیبا و ادبی و تطبیق آنها با هستی و حیات و سنن اجتماعی موجود در جامعه پرداخته است. این نهضت ادبی- اجتماعی با تلاش و کوشش فراوانی در راه تفسیر قرآن و تقریب آن به فهم همگان و انطباق آن با واقعیات موجود آغاز شد. ویژگی این شیوه تفسیری، این است که در آن به دور از هر گونه تعصّبات افراطی به قرآن نگریسته میشود و سعی بر آن است که مفاهیم قرآن آن گونه که هست بر مردم عرضه شود؛ نه آنکه قرآن را به دنبال هوسها و خواستههای گروهی خاص بکشاند؛ لذا تفسیر عصری با این روش، از هر گونه تکلّف و ضعف عاری و به رسا بودن و رساندن پیامهای قرآنی- بدون آلایش- آراسته است. از آن گذشته، از دخالت دادن اسرائیلیات و روایات جعلی و ساختگی- که دیر زمانی چهره تفسیر را آلوده کرده بود- در فهم و تبیین قرآن به طور کلی پرهیز کرده است. از جمله آثار فریفته نشدن این مکتب تفسیری به روایات اسرائیلی و احادیث جعلی این است که به محدوده ابهامات قرآن وارد نمیشود؛ ابهاماتی از قبیل حروف مقطعه و بعضی از الفاظ مبهم قرآنی. این تفاسیر همچنین به امور غیبی که جز از طریق احادیث صحیح قابل شناخت نیستند وارد نمیشوند؛ بلکه ایمان به آنها را- از آن جهت که- در قرآن به آنها تصریح شده- به طور اجمال و سربسته واجب میدانند و از وارد شدن به جزئیات مسائلی مانند زندگی برزخی، بهشت، جهنم، حور و قصور و غلمان و نظایر آن خودداری میکنند؛ این طرز تفکر صحیحی است؛ زیرا در برابر این گونه مبهمات قرآنی که خداوند، خود، آنها را با ابهام رها کرده است، دیوار بلندی میکشد و مانع نفوذ خرافات و مطالب غیر واقعی و جعلی به محدوده آنها میگردد؛ زیرا هدف بیان قرآنی به باز شدن این مبهمات بستگی ندارد؛
نام کتاب : تفسیر و مفسران نویسنده : معرفت، محمدهادی جلد : 2 صفحه : 481