تفاسیر کوتاهی در دست است که به جهت تسهیل در راه رسیدن به معانی قرآن، به شیوه‌ای کوتاه و فشرده آیات قرآن را تفسیر و تبیین کرده‌اند و تقریبا چیزی در حدّ ترجمه قرآن یا کمی فراتر از آن هستند؛ مواضع ابهام را روشن کرده و خواسته‌اند تا خوانندگان قرآن، هنگام تلاوت، تفسیری نسبتا جامع ولی کوتاه، در اختیار داشته و از مراجعه به تفاسیر مفصّل و گسترده بی‌نیاز باشند.
برخی از این تفاسیر کوتاه، گزیده تفاسیر بلندی هستند که به دست خود مؤلّفان انجام گرفته است مانند:

که تلخیص «تفسیر صافی» است و مؤلّف «تفسیر صافی»، خود به انجام آن پرداخته است و اخیرا- در دو مجلد- به چاپ رسیده است.

تلخیص أصفی؛ این تفسیر نیز به دست مؤلف انجام گرفته و شاید کوتاه‌ترین و فشرده‌ترین تفسیر باشد.

که تلخیص تفسیر کبیر «البحر المحیط» ابو حیان غرناطی است و به دست خودش انجام گرفته است.

تألیف سید عبد اللّه شبر، بهترین تفسیر کوتاه و جامع و حاوی نکات و دقایق قرآنی است که توسط خود سیّد و از تفسیر کبیر وی اقتباس و تلخیص گردیده است.

تألیف شیخ محمد جواد مغنیّه، شیواترین و رساترین تفسیر کوتاهی است که در عصر حاضر ظهور یافته و فشرده‌ای است از تفسیر کبیر «کاشف» وی که به دست خودش انجام گرفته است.
این دو تفسیر (الوجیز و المبین)، چونان حاشیه‌ای، در کنار متن قرآن کریم، به چاپ رسیده‌اند.

که مستقلّ یا گزیده تفاسیر دیگرانند؛ مانند:

نوشته ابو القاسم محمد بن احمد بن محمد (ابن جزیّ) کلبی غرناطی (متوفای 741) از مشاهیر علمای آن دیار که در فنون مختلف فقه و حدیث و تفسیر تألیفات ارزنده‌ای دارد و این تفسیر موجز، نمونه آن است. مؤلف،