عبد الرزاق بن همّام بن نافع حمیری (متوفای 211) از محدثان و مفسران به نام است. او از اهالی صنعای یمن و از دست پروردگان معمر بن راشد (متوفای 153) می‌باشد که از حافظان بزرگ حدیث و تفسیر و قرآن کریم بوده و افتخار شاگردی قتاده را داشته است. عبد الرزاق، تفسیر را از همین استاد فرزانه و نیز عبد الملک بن جریج و سفیان بن عیینه و دیگر تابعان بزرگ گرفته است.
احمد بن حنبل و یحیی بن معین و دیگر بزرگان اهل حدیث از او روایت کرده‌اند. او دارای دو کتاب جامع و باارزش است: «الجامع الکبیر فی الحدیث» و کتاب «تفسیر» که به تحقیق و استخراج دکتر عبد المعطی امین قلعجی در بیروت به چاپ رسید. [2]
شمس الدین داوودی درباره او می‌گوید: «عبد الرزاق، حافظ احادیث معمر بن راشد بود». همگان او را موثق دانسته و در صحاح ستّه از او روایت کرده‌اند.
تنها «تشیع» را بر وی خرده گرفته‌اند، ولی در تشیع نیز افراطگر نبود؛ بلکه علی علیه السّلام را دوست می‌داشت و دشمنان او را دشمن می‌دانست و از آنان نفرت داشت. [3]
ذهبی می‌گوید: «او از منابع سرشار علمی به شمار می‌رفت» [4]. تفسیر او از منابع طبری و دیگر ارباب تفسیر نقلی است که فراوان از آن نقل کرده‌اند.

ابو عبد اللّه محمد بن یوسف بن واقد فریابی (متوفای 212) مفسر و محدث و تعلیم