نام کتاب : تفسیر و مفسران نویسنده : معرفت، محمدهادی جلد : 1 صفحه : 296
ابو نعیم گزیدههای تفاسیر منقول از سعید بن جبیر را گردآوری کرده و برای آن فصلی گشوده و با عنوان «آثار سعید در تفسیر» آورده است. [1] او درباره آیه «رَبِّ إِنِّی لِما أَنْزَلْتَ إِلَیَّ مِنْ خَیْرٍ فَقِیرٌ» [2] که از زبان حضرت موسی علیه السّلام در قرآن حکایت شده است، از سعید نقل میکند که گفت: «او [موسی در آن روز به یک نیمه خرما نیازمند بود». و درباره آیه «أَمْثَلُهُمْ طَرِیقَةً» [3] گفت: «یعنی از نظر عقلی برجستهترند» [4].
2. سعید بن مسیّب
اشاره
ابو نعیم اصفهانی میگوید: «ابو محمد، سعید بن مسیب بن حزن مخزومی از کسانی است که امتحان داد و در امتحان الهی سربلند درآمد، و در راه خدا هر گونه سرزنش ناروایی را تحمل کرد. شخصی عابد، حاضر در جماعت، عفیف و قناعت پیشه بود؛ چنان که اسمش گویاست به وسیله انجام طاعات سعادتمند گردید و از گناهان و نارواییها دوری گزید» [5]. ابن مدینی میگوید: «من در میان تابعان کسی به گستره علمی سعید بن مسیب نمیشناسم.- همو میگوید:- اگر سعید بگوید سنت چنین است، به آن بسنده کن. او در نزد من گرامیترین تابعان است». ابو حاتم میگوید: «در میان تابعان از او بزرگوارتر یافت نمیشود». سلیمان بن موسی میگوید: «او دانشمندترین تابعان است». ابو زرعه میگوید: «او مدنی، قرشی، ثقه و پیشواست». قتاده میگوید: «من هرگز کسی را داناتر از او به حلال و حرام ندیدهام». ابن شهاب میگوید: «عبد اللّه بن ثعلبه به من گفت: اگر طالب این علم (فقه) هستی، به سراغ این شیخ، سعید بن مسیب برو». عمرو بن میمون بن مهران از پدرش نقل میکند که گفت: «وارد مدینه شدم و سراغ داناترین شخص شهر را گرفتم؛ به سوی سعید بن مسیّب
[1] همان، از صفحه 283 به بعد. [2] «پروردگارا! من به هر خیری که به سویم بفرستی سخت نیازمندم». قصص 28: 24. [3] طه 20: 104. [4] حلیة الاولیاء، ج 4، ص 288. [5] همان، ج 2، ص 161، شماره 170.
نام کتاب : تفسیر و مفسران نویسنده : معرفت، محمدهادی جلد : 1 صفحه : 296