معاصر و كتاب صفين و كتاب الغارات و كتاب مقتل الحسين ع و غيره از تأليفات او است و سال وفاتش بدست نيامد. (ص 137 ف)

ابن المزرع- يموت بن عيسى‌

- يا يموت بن مزرع بن يموت بن موسى عبدى بصرى، مكنّى به ابو بكر و ابو عبد اللّه، خواهرزاده جاحظ معروف اديبى است نحوى مورّخ شاعر و از اكابر ادبا معدود.

فنون ادبيّه را از رياشى و مازنى و ابو حاتم سجستانى فراگرفت، از خوف تطيّر و بدفالى با نام مذكورش (كه حاكى از موت ميباشد) اصلا بعيادت مريضى نرفته و ميگفته است من بدين اسمى كه پدرم ناميده مبتلا بوده و اگر مريضى را عيادت كنم و نام مرا استفسار نمايد كتمانش كرده و خودم را ابن المزرع معرفى مينمايم و بهمين جهت نام خود را بمحمد تبديل داده بود. خطيب بغدادى نيز در تاريخ بغداد بهر دو اسم اصلى و تبديليش يموت و محمد مذكورش داشته است. صاحب ترجمه بسال سيصد و سيّم يا چهارم هجرت در دمشق يا طبريه درگذشت و ظاهر آن است كه مزرع لقب پدرش بوده است.

(ص 513 ج 2 كا و 57 ج 2 جم و 308 ج 3 و 358 ج 14 تاريخ بغداد)

ابن المستوفى- مبارك‌

- بن احمد بن مبارك بن موهوب بن عنيمة بن غالب مستوفى لخمى اربلى، معروف به ابن المستوفى، مكنّى به ابو البركات، ملقّب به شرف الدين، از مشاهير علماى قرن هفتم هجرت ميباشد كه اديبى است نحوى لغوى محدّث رجالى عروضى بيانى، در اكثر علوم متداوله متفنّن، در علم قوافى و اشعار و حساب و امثال و اخبار و وقايع عرب خبير، بالخصوص در ادبيّات و تاريخ و حديث دستى توانا داشت. در مولد خود شهر اربل در عهد ملك معظم مظفّر الدين صاحب آن ديار بوزارت نايل گرديد، بعد از وفات ملك معظم منزوى شد و هنگاميكه لشگر مغول بعزم قتل و غارت وارد اربل گرديدند او نيز در قلعه متحصن بود تا بعد از استخلاص بموصل رفته و مورد احترام اهالى گرديد و از اشعار او است: