ابو بصير[1]

ابو بصير ابن البخترى ابو بصير ابو محمد ابو بصير ابو يحيى‌

اولى و سيمى همان ابو بصير ليث و دويمى نيز مابين او و ابو بصير يحيى مشترك و هردو ذيلا مذكور هستند.

[1] ابو بصير- محل خلاف كثير و در كتب رجال از چندين جهت مطرح بحث و جدال و مابين ليث بن بخترى، يحيى بن قاسم اسدى، عبد اللّه بن محمد اسدى، يوسف بن حارث مشترك است بلكه در تنقيح المقال ضمن شرح حال يونس بن عبد الرحمن از رجال كشى خبرى از حضرت ابو الحسن عسكرى ع در مدح كتاب يونس مذكور روايت نموده كه در سند آن ابو بصير، حماد بن عبيد اللّه بن اسيد هروى است. در نتيجة المقال و تنقيح المقال نيز خبرى ديگر از رجال كشى در شرح حال خيران خادم نقل كرده‌اند كه در سند آن ابو بصير، حماد بن عبد اللّه قندى است. بنابراين ابو بصير كنيه شش تن بوده و دامنه اشكال ديگر وسيع‌تر ميباشد. از آن رو كه ايشان مابين ثقه و غيره مشترك و اعتبار رواياتى كه در سند آنها ابو بصير باشد خلل‌دار ميشد جمعى از اكابر در شرح حال روات مكنى به ابو بصير و علامات و قرائن تمييز ثقه و ضعيف الحال ايشان از يكديگر رساله مفرده تأليف داده‌اند. لكن آنچه در نسخه رجال كشى موجوده نزد اين نگارنده (اگرچه كثير الغلط است) در سند اين روايت آخرى است ابو نصر حماد بن عبد اللّه است (بنون اول، (بر وزن صبر) نه ابو بصير.

در نتيجة المقال روايت اولى را نيز كه در شرح حال يونس بوده بواسطه ابو بصير حماد بن عبد اللّه بن عبيد اللّه نقل نموده نه حماد بن عبيد اللّه و در اين حال دور نيست كه حماد مذكور در سند روايت اولى نيز همان حماد سند روايت دويمى باشد كه كنيه‌اش بحكم نسخه مذكوره ابو نصر است نه ابو بصير و در اين صورت كنيه ابو بصير منحصر بهمان چهار نفر اولى مذكور فوق ميباشد و بس. بر تقدير اينكه صاحب اين كنيه پنج يا شش نفر بوده و حماد بن عبد اللّه يا عبيد اللّه نيز داراى كنيه ابو بصير باشند باز هم بواسطه عدم اشتهار باين كنيه بلكه مذكور نبودن ايشان در بسيارى از كتب رجاليه از منصرف اطلاق خارج بوده و اين كنيه در صورت نبودن قرينه منصرف بغير ايشان است بلكه دو تن آخرى از چهار تن اولى نيز (عبد اللّه بن محمد اسدى و يوسف بن حارث) بهمان جهت عدم اشتهار بهمين كنيه و نامى از عبد اللّه نبودن در اكثر كتب رجاليه از منصرف اطلاق آن كنيه خارج ميباشند علاوه بر اينكه در يوسف بن حارث نيز احتمال داده‌اند كه كنيه او هم مثل حماد مذكور فوق ابو نصر باشد نه ابو بصير بلكه مولى عناية اللّه در تأييد اين معنى اصرارى وافى بكار برده و شيخ را نيز در ابو بصير نوشتن آن بسهو القلم منسوب داشته و در تنقيح المقال نيز همين‌