در سال چهار صد و سى و يكم هجرى قمرى درگذشت.

(ص 759 ج 1 قاموس الاعلام)

ابو مخنف- لوط بن يحيى‌

- بن سعيد بن مخنف بن سليم (سالم خ ل) بن حارث بن عوف بن ثعلبة بن سعد بن مناة، ازدىّ القبيلة، عامدىّ البطن و الشّعبة، كوفىّ البلدة، ابو مخنف الكنية، از وجوه و اعيان شيعه و اكابر و معتمدين محدّثين و مورّخين اماميّه و از اصحاب حضرت صادق ع بود، از آن حضرت روايت كرده بلكه در حضور مبارك آن سرور تتلمذ نموده و كتابهاى بسيارى در تواريخ و سير و ملاحم و مغازى تأليف داده است.

بعضى از اهل فنّ گويد كه واقدى و مداينى و ابو مخنف كه هرسه از اكابر مورّخين هستند در فتوح شام شريك و مساوى بوده و لكن واقدى نسبت بتواريخ حجاز، مداينى نسبت بهند و فارس و خراسان، ابو مخنف هم نسبت باخبار و فتوحات بديگران تقدّم داشته‌اند. از تأليفات ابو مخنف است:

1- خطبة الزهراء 2 تا 10- السقيفة و الغارات و فتوح الاسلام و فتوح خراسان و فتوح الشام و فتوح العراق و كتاب الجمل و كتاب صفين و كتاب النهروان 11 تا 15- مقتل الحسن ع و مقتل الحسين ع و مقتل عثمان و مقتل على ع و مقتل محمد بن ابى بكر و غير اينها كه بسيار و ذكر آنها اطناب و مجرّد تسويد اوراق است. وفات او در سال يكصد و پنجاه و هفتم هجرت واقع، جدّش مخنف بن سليم از اصحاب كبار، در وقعه جمل نيز در ركاب مبارك حضرت على ع حاضر، علمدار قبيله ازد بوده و در سال سى و ششم در همان وقعه بشهادت رسيد.

ناگفته نماند مقتل الحسين، از تأليفات ابو مخنف اشهر آنها، در السنه داير، در ايران چاپ و بمناسبت نام مؤلف به مقتل ابو مخنف معروف است. بعضى از اهل عصر گفته است كه افسوس كتاب مقتل الحسين ابو مخنف بتمادى ايّام مفقود و بدست ما نرسيده و اما اين مقتلى كه در دست ميباشد و در آخر عاشر بحار چاپ شده و بابو مخنف بيچاره‌