نام کتاب : ریحانة الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب نویسنده : مدرس تبریزی، محمدعلی جلد : 6 صفحه : 293
قاف نيز از همان كتاب گويد: القصيدة الوترية فى مدح خير البرية از ابو بكر بن عبد الكريم (احمد خل) حلبى شافعى (متوفى بسال 858 ه ق- ضنح) است، اين كلام صريح ميباشد در اينكه قصيده وتريه دوتا بوده و ناظم آنها نيز غير از همديگر و زمانشان نيز مغاير است.
(كف و ص 1909 مط)
واعظ- محمد بن احمد
- در باب كنى بعنوان ابن سمعون خواهد آمد.
واعظ- محمد بن صبح
- در باب كنى بعنوان ابن السماك خواهد آمد.
واعظ- محمد بن فتح اللّه
- قزوينى، ملقّب به رفيع الدين و گاهى به ملا رفيع الدين و يا ملا رفيع هم موصوف، از علماى اماميّه قرن يازدهم هجرى، عالمى بوده فاضل اديب كامل شاعر ماهر، در اشعار خود متخلّص به واعظ و بشهادت بعضى از فقرات تأليف منيف او ابواب الجنان در علم معقول نيز حظّى وافر داشت. در انشاى نظمى و نثرى هم كمنظير و در وعظ و خطابه بىنظير بوده است.
بالجملة واعظ قزوينى بفنون كمالات صورى و معنوى آراسته، از اخلاق رذيله پيراسته، از شاگردان ملا خليل قزوينى سابق الذكر و مؤلف كتاب ابواب الجنان معروف است كه بارها در ايران و هند چاپ، در اخلاق و موعظه بىنظير و يك ديوان شعر هفت هزار بيتى هم داشته و از او است:
خط شرع گرديده ناخوان از آن
كه گنجيده غيرى چو مو در ميان
از هيچكس بجز دو زبانى نديدهام
خلق زمانه را همه گويا زبان يكى است
بزمين برد فرو خجلت محتاجانهام
بىزرى كرد بمن آنچه بقارون زر كرد
وفات واعظ قزوينى بسال هزار و هشتاد و نهم هجرى قمرى واقع گرديد. مخفى نماند واعظ تصميم داده بود كه كتاب مذكور ابواب الجنان را بعدد درهاى بهشتى بهشت باب كند و براى هربابى يك مجلّد تأليف نمايد و بهمين جهت آن را ابواب الجنان نام كرد و در تعقيب مرام مذكور خود مجلّد اوّل آنرا كه بجمله بهترين مقالى آغاز شده در عهد
نام کتاب : ریحانة الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب نویسنده : مدرس تبریزی، محمدعلی جلد : 6 صفحه : 293