نام کتاب : ریحانة الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب نویسنده : مدرس تبریزی، محمدعلی جلد : 4 صفحه : 329
متوفى بسال 387 ه ق- شفز ابتدا كرده و اوّل كتاب اين است:
پيش وجود همه آيندگان
بيش بقاى همه پايندگان
سال وفاتش بدست نيامد. (ص 3395 ج 5 س و 195 ج 5 فع و 272 ج 3 ذريعه)
فرشته روى زمين ابو الوفاء
- بعنوان خوارزمى ابو الوفاء نگارش يافته است.
فرصت
سيد ميرزا محمد نصير- حسينى شيرازى، ملقّب بميرزا آقا، متخلّص بفرصت، معروف بميرزا فرصت ابن ميرزا جعفر، متخلّص ببهجت ابن ميرزا كاظم، ملقّب بشرفا ابن ميرزا نصير، از ادبا و شعراى اوائل قرن حاضر چهاردهم هجرت ميباشد كه شاعر ماهر و اديبى كامل بود و علاوه بر حساب و هيئت و منطق و اسطرلاب و هندسه و نحو و اشتقاق و ديگر علوم ادبيّه در فنون نقاشى و صورتگرى نيز دستى توانا داشته و داراى امتياز تمام ميباشد و از تأليفات او است:
1- آثار عجم يا شيرازنامه كه در تواريخ فارس و آثار عجيبه آن بوده و در سال هزار و سيصد و سيزدهم هجرت از تأليف آن فارغ و يك سال بعد از آن در بمبئى چاپ و در اوّلش اين شعر خود مؤلف است:
از نقشونگار در و ديوار شكسته
آثار پديد است صناديد عجم را
2- اشكال الميزان در منطق كه تمامى مباحث تصور و تصديق را با رسم جداول در اشكال اربعه حاوى است 3- بحور الحان بزبان فارسى در انواع علم موسيقى كه در ايران چاپ شده است 4- درياى كبير كه بعلوم بسيارى مشتمل است 5- ديوان اشعار كه حاوى قصائد و غزليات و ترجيعات و رباعيات بوده و در ايران چاپ شده است 6- شطرنجيه 7- منشآت نثر 8- هجرنامه كه مثنوى است. وفات فرصت در سال هزار و سيصد و سى و هشتم يا نهم هجرى قمرى واقع و از اشعار او است:
تو بدلبرى و شوخى ببرى دل پرى را
پرى از تو دلبر آموخت طريق دلبرى را
نگهى كنى و از كف ببرى ز عاشقان دل
كه تمام كرده چشمت بنگه فسونگرى را
تو بحسن همچو ليلى چو بشهر شهره گشتى
همه خواندهاند مجنون من و قيس عامرى را
بهواى مهر روى تو چو ذرّهايست فرصت
تو از او دريغ دارى ز چه ذرّهپرورى را
نام کتاب : ریحانة الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب نویسنده : مدرس تبریزی، محمدعلی جلد : 4 صفحه : 329