بوده و شهرتش نيز همانا يكى از پنج لقب آخرى است.

علم الهدى، از اعاظم علماى اماميّه، جامع علوم عقليّه و نقليّه و فنون ادبيّه و عربيّه، مراتب فضل و كمال او در علم و ادب و حسب و نسب و كلام و حكمت و نحو و لغت و فقه و اصول و تفسير و حديث و رجال و شعر و معانى شعر و خطابت و ديگر علوم متداوله مسلّم و وحيد عصر و مرجع استفاده تمامى طبقات فحول و افاضل علما، بنوشته ابن اثير در سر قرن چهارم مروّج مذهب اماميّه بلكه بنوشته بعضى ديگر مجدّد مذهب اماميّه در سر قرن مذكور بوده است.

سيّد، تا مدت سى سال امير حاج و حرمين و نقيب الاشراف و قاضى القضاة و مرجع تظلّمات بود و مقامات ساميه دينى و دنيوى او مشهور و مسلّم مخالف و موافق ميباشد.

علّامه حلّى در كتاب خلاصه گويد: علم الهدى ركن اماميّه و معلّم ايشان بوده و مصنّفات او از زمان خود تا زمان حاضر ما كه ششصد و نود و سيم هجرت است محل استفاده آن فرقه حقّه ميباشند. شيخ عزّ الدين احمد بن مقبل گويد: اگر كسى سوگند ياد كند كه علم الهدى در علوم عربيّه داناتر از خود عرب بوده دروغ نگفته و گناهى نكرده است.

ابن خلّكان پس از نقل نسب و بعضى از محامد او گويد كه فضائل وى بسيار و تأليفات او در دين و احكام مسلمين شاهد صادق هستند بر اينكه شاخه آن شجره بوده و از اهل آن خانواده جليله ميباشد. يكى از مشايخ ادبيّه مصر گويد كه من از كتاب غرر و درر سيّد مرتضى مسائلى را استفاده كردم كه در هيچ‌يك از كتاب سيبويه و ديگر كتب نحويّه بدست نياوردم. بالجملة سيّد، در علوم متنوعه تدريس ميكرده و هريكى از تلامذه او شهريّه معيّنى داشته‌اند چنانچه شيخ طوسى را ماهى دوازده دينار (اشرفى طلاى هيجده نخودى) و قاضى ابن البراج را ماهى هشت دينار و هريك از تلامذه ديگر را نيز فراخور حال خودش شهريّه ميداده است. وقتى قحطى شديد شد، مردى يهودى براى تحصيل قوت لايموتى چاره انديشيد كه در نزد سيد درس نجوم بخواند، بعد از استيذان حاضر درس شد و حسب الامر سيّد، او را روزانه مقرّر گرديد كه روزبروز گرفته و صرف ضروريّات خود