صوفى سيد حيدر بن على بن حيدر

- علوى حسينى عبيدلى، حكيم متألّه مفسّر عارف آملى مشهور به صوفى از اكابر علماى اماميّه و حكما و عرفاى اثنى عشريّه قرن هشتم هجرت ميباشد و از تأليفات جليله او است:

1- الاركان فى فروع شرايع اهل الايمان بلسان ارباب الشريعة و اهل العرفان كه در آن، اركان پنج‌گانه صوم و صلوة و زكوة و حج و جهاد را با هرسه اصول شريعت و طريقت و حقيقت نگارش داده است 2- اصطلاحات الصوفية 3- الامامة 4- التأويلات و آن چهارمين تفسير سيد حيدر و منتخب سه فقره تفسير ديگر است كه پيش از اين تأليف داده و در اوّلش گويد نسبت آن، بسه فقره تفسير ديگرش نسبت قرآن مجيد بديگر كتب آسمانى است (يعنى در نسخ آنها) يا در زبده و خالص و چكيده بودن آنها) 5- التنزيه 6- جامع الاسرار و منبع الانوار يا جامع الانوار يا جامع الحقائق كه در علم توحيد و اسرار و حقائق و انوار آن و اسرار انبيا و اوليا بوده و بسه اصل مشتمل و هراصلى بچهار قاعده محتوى و منظور اصلى جمع مابين متعارضات اقوال صوفيّه و تطبيق آنها با موازين مطاعه شرعيّه است. موافق نقل معتمد، شيخ بهائى با خط خود در پشت يك نسخه همين كتاب جامع الاسرار نوشته است كه سيد حيدر تفسيرى هم با لسان صوفيّه نوشته كه دلالت بجلالت و علوّ شأن و ارتقاع مقام وى دارد 7 و 8- جامع الانوار و جامع الحقائق كه همان جامع الاسرار مذكورند 9- رسالة العلوم العالية كه در سال هفتصد و هشتاد و هفت تأليف شده است 10- المحيط الاعظم 11- منتخب التأويل.

وفات سيد حيدر بعد از سال هفتصد و هشتاد و هفت هجرت بوده و سال آن بدست نيامد و بهرحال او غير از سيد حيدر بن على بن حيدر است كه در سال هفتصد و پنجاه و نهم از فخر المحقّقين اجازه داشته و نيز غير از سيد حيدر بن على است كه در سال هفتصد و سى و پنجم كتاب الكشكول فى ما جرى على آل الرسول ع را تأليف داده است بلى هرسه معاصر هستند.

(مواضع متفرقه از ذريعة)

صوفى مير عبد الباقى‌

- بعنوان دانشمند نگارش يافته است.