شطاح روزبهان‌

- بعنوان شيخ شطاح خواهد آمد.

شطاريه‌[1]

شطار شيخ عبد اللّه‌

- از مشاهير عرفا و صوفيّه ميباشد كه پير حقيقت و مؤسّس سلسله شطاريه از فرق صوفيّه و مريد و خليفه ملا محمد شيرين مغربى يا شيخ محمد طيفورى بود، نسب طريقتى او ببايزيد بسطامى موصول ميشود و از اولاد شيخ شهاب الدين سهروردى ميباشد. نخستين كسى كه بشطارى ملقّب بوده همين شيخ عبد اللّه ميباشد كه بقول خزينة الاصفيا بمعنى تيزرو است و در اصطلاح صوفيّه علم شطار شغل باطنى را گويند كه از كسب آن رتبه فنا فى اللّه و بقا باللّه حاصل ميگردد. چون شيخ عبد اللّه از كمال رياضت و مجاهدات، شغل شطاريه را كما هو حقّه بجا آورد اينك از طرف مغربى يا طيفورى مذكورين فوق بهمين لقب شطار ملقّب شد و از دست او خرقه خلافت پوشيد و مأمور بارشاد اقليم هند گرديد. در ديار هند مشغول ارشاد بود تا بسال هشتصد و سى و دويم هجرت در آنجا وفات يافت. و جمله قطب هند عبد اللّه شطارى- 832 مادّه تاريخ وفات او است.

نگارنده گويد: معنى تيزرو كه براى لفظ شطار از خزينة الاصفيا نقل شد در كتب لغت بنظرم نرسيد و شايد اصطلاح خاص باشد. (ص 306 ج 2 خه و غيره)

شطرنجى ابو على‌

- سمرقندى، از مشاهير شعرا ميباشد، از كثرت مهارتى كه در شطرنج‌بازى داشته متخلّص بشطرنجى شد و بهمين تخلّص شهرت يافت. از مطايبات اشعار او است:

سال وفات و مشخّص ديگرى بدست نيامد. (ص 2859 ج 4 س)

[1]- شطاريه- عنوان بعضى از فرق صوفيه ميباشد كه ضمن شرح حال شيخ عبد اللّه شطار اشاره خواهيم كرد و هريك از افراد آن فرقه را شطار و شطارى گويند.