چاپ شده 14- المعجم الصغير 15- المعجم الكبير 16- ميزان الاعتدال فى نقد الرجال يا فى اسماء الرجال كه در لكناو و قاهره چاپ شده است و غير اينها. ذهبى درباره شيخين محبّت بى‌نهايت داشته و شب سوم ذى القعده سال 748 ه قمرى (ذمح) در دمشق درگذشت و در باب الصغير مدفون گرديد و چند سال پيش از وفات خود نابينا بوده است.

(ص 139 هب و 2229 ج 3 س و 909 مط و 336 ج 3 كمن)

ذهلى‌

بضمّ اوّل، در اصطلاح رجالى لقب بشر بن حسان، حميد ابى غسان، حميد بن راشد، خالد بن معمّر، سماك بن حرب، محمد بن بندار، محمد بن عمّار و جمعى ديگر بوده و ترجمه حال ايشان موكول بدان علم شريف ميباشد. نسبت ذهلى بذهل بن شيبان پدر يكى از قبائل عرب است.

ذهنى سيد محمد

- از افاضل ادباى اوائل قرن حاضر چهاردهم هجرت عثمانى ميباشد و ترجمه حال اجمالى او موافق آنچه خودش در هفتم جمادى الاخره سال 1305 هجرى قمرى مطابق هفتم شباط ماه 1303 رومى بدرخواست محمد حسن خان اعتماد السلطنه وزير انطباعات ايران بزبان تركى عثمانى نوشته و اعتماد السلطنه نيز عين عبارات تركى او را با ترجمه فارسى آن در كتاب خيرات حسان خود نقل كرده بدين شرح است سنّ اين بنده (سيد محمد ذهنى) بچهل و سه رسيده و مسقط الرّاسم اسلامبول و در اوائل حال در دفترخانه خاقانى و مدتى در باب عالى در اوطاق مضبطه مجلس والا و چندى پس از آن در مطبعه عامره مستخدم بودم اكنون بتدريس علم اصول فقه و نحو و ادبيّات عربى اشتغال دارم و از آثار اين بنده كه بطبع رسيده است:

1- اطواق الذهب 2- تحفة الاريب فى رد اهل الصليب 3- التراجم در شرح احوال ادبا و علما 4- القول الجيد در شرح ابيات و شواهد تلخيص مفتاح مطول و مختصر و حاشيه سيد شريف 5- مشاهير النساء 6- المقتضب فى نحو لسان العرب 7- المقتضب من المنتخب كه مختصر كتاب منتخب خود او است 8- المنتخب فى تعليم لغة العرب 9- المنقذ من الضلال در عقائد 10- نصيحة الاخوان انتهى ملخصا. (ص 5 ج 2 خيرات حسان)