نام کتاب : ریحانة الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب نویسنده : مدرس تبریزی، محمدعلی جلد : 1 صفحه : 329
و غرب خبير بود، تمامى عمر او در تحصيل مراتب علميّه مصروف شد، زن هم نگرفت و در سال هزار و دويست و نود و هفت از هجرت (1297 ه ق) در هفتاد سالگى بمرض سلّ درگذشت. (ص 1629 ج 3 س)
تحسين قاضى عبد الرحمن-
از شعراى هندوستان بود كه در شاه جهانآباد تحصيل علوم مختلف كرد، بسيار باتقوى و حافظ قرآن بود و در سال هزار و دويست و نود و چهار از هجرت (1294 ه ق) درگذشت و از او است:
خشك شد دامن تر باده نابى ساقى
داغم از زهد ريائى دم آبى ساقى
(ص 1629 ج 3 س)
تحسين مير عطا حسين خان-
لكهنوئى، پسر محمد باقر خان، متخلّص به شوق، ملقّب به مرصّع قلم، كه چهار كتاب بنام انشاء تحسين، تواريخ قاسمى، ضوابط انگريزى و نوطرز مرصع تأليف داده و در سال هزار و دويست تمام از هجرت (1200 ه قمرى) درگذشته و از اشعار او است:
شد بوقت شهادتم معلوم
زندگى هم بكار ميآيد
(ص 1629 ج 3 س)
تحفه
از عرفاى زنان بود، در نفحات الانس جامى مينويسد، تحفه كنيزكى سازنده و نوازنده و مملوك شخصى بود كه عاقبت عشق حقيقت او را بيخود كرد، از خورد و خوابش بازداشت، روزوشب با آه و زارى و ناله و بيقرارى گذراند تا آنكه اهل خانهاش بستوه آمدند و بدار المجانينش بردند پس سرّى سقطى (متوفى در حدود سال 250 ه قمرى) از آنجا بيرونش كرد و بهاى آنرا بمالكش داد و آزادش گردانيد. تحفه اشعار عاشقانه بسيارى دارد و از آنجمله اين اشعار او است كه در دار المجانين گفته است:
معشر الناس ما جننت و لكن
انا سكرانة و قلبى صياح
اغللتم يدى و لم آت ذنبا
غير جهدى فى حبه و افتضاحى
انا مفتونة تحب حبيبا
لست ابغى عن بابه من براح
فصلاحى الذى زعمتم فسادى
و فسادى الذى زعمتم صلاحى
نام کتاب : ریحانة الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب نویسنده : مدرس تبریزی، محمدعلی جلد : 1 صفحه : 329