گادامر با اين روي‌کرد، به زبان قرابت پيدا مي‌کند و هرمنوتيک فلسفي او با فلسفه‌ي زبان و تحليل زباني‌ انس بيش‌تري مي‌يابد.

ما در اين جا تنها به توصيف و تعريف فلسفه‌ي تحليلي و فلسفه‌ي زبان و تمايز آن‌ها و جايگاه زبان در هرمنوتيک فلسفي اشاره کرديم و در صدد رد يا تاييد آن‌ها نيستيم؛ زيرا نقد و تحليل اين مکاتب را بايد در مباحث فلسفي دنبال نمود.

1. پيش‌فرض هرمنوتيکي گستره‌ي شريعت

واژه‌ي هرمنوتيک (Hermeneutics) از فعل يوناني (Hermeneuein) به معناي تفسير کردن اشتقاق يافته است و از نظر ريشه‌شناختي، با کلمه‌ي هرمس (Hermes)، خداي پيام‌آور خدايان در يونان باستان، پيوند دارد؛ زيرا هرمس به عنوان مفسر و پيام‌رسان، پيام را به مخاطبان آن مي‌رساند. هرمنوتيک به مثابه دانشي که روش و هنر تفسير متون را عهده‌دار است، از دوران کهن، در حوزه‌هاي ديني مسيحيان و مسلمانان مطرح بوده است. انديشمندان اسلامي در مباحث علوم قرآني و اصول فقه، براي تفسير آيات قرآن و استنباط احکام، روش‌ها و مناهج تفسيري و قواعد وضع و دلالت را بيان مي‌کردند، تا به نيت مولف و شارع مقدس دست يابند و عمل خود را با مقتضاي اراده‌ي تشريعي حق‌تعالي مطابق سازند.

اين دانش در مغرب زمين دچار تحول و تنوع گشته و از حيث تعريف، روي‌کرد، ره‌يافت، قلمرو و اهداف تمايز يافته است.

مارتين کلادينوس، هرمنوتيک را هنر فلسفه و دست‌يابي به فهم کامل متون مقدس دانسته و آگوست ولف، اين دانش را به معناي علم به قواعد کشف انديشه‌ي مولف و گوينده به کار گرفته است. شلاير ماخر، از آن رو که اصل در فهم متن را خطاپذيري