نام کتاب : تبيين براهين اثبات خدا نویسنده : جوادی آملی، عبدالله جلد : 1 صفحه : 118
عيان معاصر ، از شناخت مفهومي نسبت به حقايق متافيزيکي و مبادي
ديني محروم مي ماند ، در سنگر دفاع از ديدگاه هاي حس گرايانه و نِحله هايي
که در دامن اين ديدگاه ها ، عقيم و ابتر زاييده مي شوند ، شتابزده و
عجولانه به برائت از تفکر فلسفي و فرهنگي مي پردازد که در بستر عقل روييده و
از آسمان وحي نوشيده است .
چنين شخصي در حالي که خود در مباحث مفهومي مستغرق است ، مي کوشد تا
با اعتماد به برخي چيزهايي که از حوزه مفهوم خارج نيست ، هجوم خود را در
برابر حکايت و هدايتي که مفاهيم عقلي به سوي حقايق عيني و مبادي ديني دارند
، سامان بخشد .
از جمله شبهاتي که در برخي آثار کلامي غربي ها نيز آمده ، اين است
که دين و ايمان با برهان و استدلال پيوند مستقيم ندارد ، زيرا بسياري از
کساني که به گمان خود از شناخت علمي و برهاني نسبت به مبادي ديني برخوردار
هستند ، فاقد ايمان ديني بوده و رفتار مشرکانه و الحادي دارند ، چنان که
بسياري از مؤمنان نيز نسبت به آنچه به آن ايمان دارند ، توان اقامه برهان و
استدلال را ندارند .
پاسخ گفتار فوق ، از آنچه پيش از اين درباره عقل نظري و عملي و در
مورد علم و ايمان گذشت ، آشکار مي شود ، زيرا قضاياي علمي حاصل پيوند و
ربطي است که در حوزه نفس ، بين موضوع و محمول آن ها بر قرار مي شود و ادراک
اين پيوند بر عهده عقل نظري است . ايمان پيوندي است که ميان نفس با آنچه
معلوم نفس است - خواه معلوم حصولي و خواه معلوم حضوري - حاصل مي شود و عقد
آن ها بر عهده عقل عملي است که آن را عقيده مي نامند .
ادراکات نظري انسان ، حسي ، خيالي ، وهمي و عقلي است و ايمان و
گرايشات عملي انسان نيز با همه مراتبي که براي آن متصور است ، بر مدار اين
مدرکات قرار مي گيرد و با تفکيک بين علم و ايمان ، در مراحلي که جدايي بين
آن ها
نام کتاب : تبيين براهين اثبات خدا نویسنده : جوادی آملی، عبدالله جلد : 1 صفحه : 118