بحث در اين بود كه مهمترين عامل براى تحقق اهداف انبيا ( ع ) ياد معاد است
. انسان اگر بداند آن چه انجام مى دهد . نتيجه ابدى به همراه دارد يعنى تمام
حركات و سخنان اش زنده بوده و نتيجه ابدى دارد , يك چنين انسانى با اين
اعتقاد درباره كارهايش حساب شده عمل مى كند , و اگر به اين عقيده معتقد نباشد
كارهاى او حسابى ندارد , و اگر كارها بى حساب و مسئوليت انجام پذيرفت هرگز
اهداف انبيا ( ع ) محقق نخواهد شد . بر همين مبناست كه قرآن بيش از هر چيز
بعد از مسئله توحيد مسئله معاد را مطرح مى كند .
اسباب و انساب در دنيا كارگرند
يكى از مسايل مربوط به معاد اين است در دنيا روابطى بين اشياء به عنوان علل و
اسباب ظاهرى مطرح است كه در آن جا مطرح نمى باشد . در نظام دنيا انسان با يك
سلسله علل و اسباب ظاهرى كار مى كند و با يك سلسله قراردادها و پيمان ها و
پيوندهاى اعتبارى كار انجام مى دهد , يا با ابزار ظاهرى و طبيعى يا با پيوندها و
قراردادها . آيا