نفى تلازم ميان اصل وجود و تصرف امام , مستفاد از كلام اميرمؤمنان على - عليه السلام - است آنجا كه در سخنان خود با كميل مى فرمايد :

( اللهم بلى لاتخلو الارض من قائم لله بحجة اما ظاهرا مشهورا و اما خائفا مغمورا ) [1]

يعنى هرگز زمين خالى از حجت نيست , و اين حجت يا ظاهر است و مشهور , و يا باطن است و مستور .

پس زمين بدون ولى الله نخواهد بود , اين ولى گاه ظاهر است و تصرف مى كند , و گاه غائب است و تصرف نمى كند .

البته منظور از عدم تصرف كه مرحوم خواجه نصير نيز بدان اشارت دارد , سلب جميع شؤون تصرفات نيست , بلكه سلب تصرفاتى است كه ما خود , به دليل عدم شايستگى منشأ انتفاء آن هستيم . و آن عبارت از تصرفاتى است كه مباشرتا انجام مى شود . زيرا اگر آن حضرت بخواهد به مباشرت تصرف كند , ممكن است