نام کتاب : نامه ها و برنامه ها نویسنده : حسن زاده آملي، حسن جلد : 1 صفحه : 209
بركاته , والشيخ الاجل الحكيم المتأله والفقيه البارع الذى هو من فلك التحقيق
دائرها و فى بسيطة التدقيق سائرها و ناظرها الشيخ محمد حسين الاصفهانى الغروى
رفع الله درجته السامية , در معناى بيتى از أبيات شيخ عطار جريان يافته و به
مقتضاى الكلام يجر الكلام دو مبناى معروف حكما و عرفا كه هر يك از اين دو
بزرگوار به تقويت يكى از آنها پرداختند و در روشن ساختن مطلوب استفراغ وسع
كامل فرموده اند , نظر به نفاست مطلب و دقت بحث خالى از اغلاق و غموض نبود
به غرض حفظ آثار بزرگان و قضاى حق أخذ و تربيت اين بنده ناچيز محمد حسين
طباطبائى در اوراقى چند به نام تذييلات و محاكمات آورده و در روشن ساختن حق
مطلب كوتاهى نكردم :
مگر صاحبدلى روزى برحمت *** كند در حق درويشان دعائى
مرحوم سيد اصلا اصفهانى بوده ولى نشو و نماى وى در كربلاى معلى بوده و بعد از
ادراك و رشد به تحصيل ادبيات پرداخته و چنانچه از انواع مراسلاتى كه به
شاگردان و ارادت كيشان خويش نگاشته پيدا است قلمى شيوا و بيانى معجز آسا
داشته پس از تكميل ادبيات وارد علوم دينيه گرديده و سرانجام به حوزه درس
مرحوم آخوند ملا كاظم خراسانى رضوان الله عليه ملحق شده و دوره تعلم علوم ظاهرى
را در تحت تربيت ايشان انجام داده و أخيرا در بوته تربيت و تهذيب مرحوم آية
الحق و استاد وقت شيخ بزرگوار آخوند ملا حسينقلى همدانى قدس سره العزيز قرار
گرفته و ساليان دراز در ملازمت مرحوم آخوند بوده و از همگنان گوى سبقت ربوده و
بالاخره در صف اول و طبقه نخستين تلامذه و تربيت يافتگان ايشان مستقر گرديد , و
در علوم ظاهرى و باطنى مكانى مكين و مقامى امين اشغال نمود و بعد از درگذشت
مرحوم آخوند در شهر مقدس نجف اشرف اقامت گزيده و به درس فقه اشتغال ورزيده
و در معارف الهيه و تربيت و تكميل مردم يد بيضا نشان مى داد . جمعى كثير از
بزرگان و وارستگان به يمن تربيت و تكميل آن بزرگوار قدم در دائره كمال گذاشته
پشت پاى به بساط طبيعت زده و از سكان دار خلد و محرمان حريم قرب شدند كه از آن
جمله است سيد أجل , آيت حق و نادره دهر , عالم عابد , فقيه
نام کتاب : نامه ها و برنامه ها نویسنده : حسن زاده آملي، حسن جلد : 1 صفحه : 209