قوله : و ايضا هى مساوية لارتفاع الخ قوسى از دائره نصف النهار كه واقع بين دائره افق و سمت رأس است ربع دور است . و همچنين قوسى از دائره نصف النهار كه واقع بين دائره معدل النهار و قطب ظاهر آنست ربع دور است پس اين دو قوس باهم مساوى اند كه هر يك ربع دور است . و قوسى از دائره نصف النهار كه بين قطب ظاهر معدل النهار و سمت رأس است مشترك بين دو قوس مذكور است . پس چون اين مقدار مشترك بين دو ربع را القاء كنيم دو قوس باقى يعنى ارتفاع قطب معدل مساوى با قوس بعد سمت رأس از دائره معدل از جانب اقرب يعنى عرض بلد خواهد بود . و بحث از انحطاط قطب معدل النهار از دائره افق و مساوى بودن آن با عرض بلد نيز بر اين منوال است .

قوله : و لهذا اطلق على كل واحد منها انها عرض البلد , يعنى بر هر يك از آن چهار قوس كه يكى به حقيقت و سه ديگر بلحاظ مساوى بودن آنها با قوس حقيقى عرض بلد به تفصيلى كه در درس سى گفته آمد .

ب مدار يومى شمس در هر يك از دو نقطه اعتدال , خود دائره معدل النهار است پس در هر نقطه كره ارض خواه عرض آن شمالى باشد و خواه جنوبى , هر گاه در وقت رسيدن مركز جرم شمس به دائره نصف النهار در نقطه اعتدال , ارتفاع آن بدست آيد تمام عرض بلد بدست آمده است , و چون آنرا از ربع دور طرح كنيم باقى قوس عرض بلد خواهد بود .

ج هر گاه ارتفاع قطب ظاهر معدل النهار از دائره افق بدست آيد آن مقدار قوس ارتفاع قطب مساوى عرض بلد خواهد بود مطلقا اعنى خواه عرض بلد شمالى بوده باشد و خواه جنوبى , و خواه عرض بلد بمقدار ميل كلى باشد و خواه كمتر از آن و خواه بيشتر از آن .

د دانسته ايم كه دائره ماره به اقطاب اربعه از دو نقطه انقلاب صيفى و