دوائر صغارى كه موازى عظيمه افق به نقطه هاى فوق الارض و تحت الارض بگذرد آنها را مقنطرات , و مقنطرات ارتفاع و انحطاط خوانند . آنچه از اين مقنطرات فوق الافق باشند آنها را مقنطرات ارتفاع گويند , و آنچه تحت الافق آنها را مقنطرات انحطاط گويند . مقنطره عبارت از جسر و بناى مرتفع است كه كواكب بر آن دوائر يكى بر فوق ديگرى ارتفاع مى يابد و مقابل آن انحطاط است , و در بحث دائره ارتفاع مبين مى گردد . و در درجه تسميه مقنطرات سخنى ديگر در درس 22 دروس معرفت وقت و قبله گفته آمد ( ص 143 ط 1 ) .

از مقنطرات يك مقنطره كه مماس سطح ارض باشد آن را افق حسى گويند , و افق مذكور را افق حقيقى . و دائره افق به حقيقى و حسى و ترسى قسمت مى شود كه ترسى نيز در حقيقت , يك قسم افق حسى است كه عن قريب در دروس آينده بيان مى شود .