ايدئاليست بعد از كانت مى دانست، منشأ افكار تازه، به ويژه نزد هگل شد.[1]

درديدگاه هگل فلسفه ى تاريخ قسمتى از فلسفه ى روح است. از نظر او تاريخ داراى روح يا عقلى است كه او را به سمت هدف راهنمايى مى كند. از ديدگاه او فيلسوف تاريخ به دنبال معنايى والاتر است و آن عبارت از حدس و گمان درباره ى مفهوم و هدف جريان هاى تاريخى است. او عامل پيش برنده ى تاريخ را به پيروى از «كانت» و «هردر» ملل يا اقوام گوناگون پنداشت.

تقدير هر ملت اين است كه به نوبه ى خود به جريان تاريخ كمك و خدمت خاصى بنمايد. وقتى نوبت يك ملت فرا مى رسد ـ و اين نوبت فقط يك بار اتفاق مى افتد ـ همه ى ملت هاى ديگر بايد راه را برايش باز كنند، زيرا در آن دوران به خصوص آن ملت است، نه ملت هاى ديگر كه وسيله و ابزار برگزيده ى دنياى روح است.[2]

فلسفه ى ماركس در زمينه ى تاريخ را مى توان به عنوان متن اصلاح شده ى فلسفه ى هگل تلقى نمود. هگل تاريخ را به عنوان پيشرفت ديالكتيكى به سوى تحقق آزادى مجسم كرده است. ماركس نيز سير تاريخ را به عنوان پيشرفت ديالكتيكى تلقى مى كرد كه مقصد نهايى آن اجتماعى غير طبقاتى يا بدون طبقه (جامعه ى كمونيستى) است كه يك اجتماع واقعاً آزاد خواهد بود. ليكن به نظر ماركس بازيگران اصلى در نمايشنامه ى تاريخ نه افراد يا ملت هاى، بلكه طبقه هاى اقتصادى هستند.

با مقدمه ى ذكر شده، نگارنده به بررسى موردى ديدگاه هاى تاريخى : اسوالد اشپنگلر، كارل ياسپرس، آرنولد توين بى، پيتريم سوروكين، فرانسيس فوكوياما و ساموئل هانتينگتون مى پردازد.