ج ـ اجتهاد تطبيقى و تفريعى

د ـ اجتهاد نظرى

هـ اجتهاد عملى

ـ اجتهاد اصولى عبارت است از آن اجتهادى كه براى شناخت دليل و حجت به كار گرفته مى شود .

ـ اجتهاد فقهى آن اجتهادى است كه براى شناخت احكام شرعى از راه منابع معتبر به كار مى رود .

ـ اجتهاد تفريعى و تطبيقى عبارت است از اجتهادى كه براى شناخت فروع و مصاديق و ارتباط آنها با اصول و قوانين كلى احكام به كار گرفته مى شود .

ـ اجتهاد عملى نوعى از اجتهادى است كه براى مطابقت داشتن عمل با مأمور به كار گرفته مى شود .

اجتهاد نظرى عبارت است از اجتهادى كه براى شناخت اصول و مبانى معرفتى و اعتقادى اعمال مى شود .

لازم به تذكر است كه انواع مذكور را اقسامى است و اقسام را فروعى است كه ما براى پرهيز از طولانى شدن از ذكر آنها خوددارى مى نماييم .

14 ـ تعيين اجتهاد مورد بحث

اجتهادى كه ادوار آن در بحثهاى بعدى مورد بررسى قرار مى گيرد , اجتهاد نوع سوم از انواع مذكور است كه آن (( اجتهاد تفريعى و تطبيقى )) است و در نتيجه آن , فروع تازه به اصول پايه بازگشت داده شده و قوانين كلى بر مصاديق خارجى منطبق مى گردد .

15 ـ انواع اجتهاد در نزد اهل سنت

اجتهاد در اصطلاح اهل سنت داراى انواعى است كه عبارتند از : اجتهاد مستقل و يا مطلق , اجتهاد غير مستقل و يا مطلق منتسب , اجتهاد در تخريج و يا مقيد و اجتهاد در ترجيح و اجتهاد در فتاوى كه شرح هر يك از آنها در آخر بخشهاى دوره دوم از ادوار اجتهاد مىآيد .