اصوليان معروف شافعى :

اگر چه با توجه به مطالب گذشته نمى توان ادعا نمود كه محمد بن ادريس شافعى نخستين مؤلف كتاب اصول است , ولى بايد يادآور شد كه در ميان شافعيان , عالمان و مجتهدانى وجود دارند كه در علم اصول از درخشندگى خاصى برخوردارند و با تأليفات خود به آن تكامل و گسترش بخشيده اند , از آن جمله :

ـ قاضى عبدالجبار ( م 415 ) صاحب كتاب العمد .

ـ ابوالحسن بصرى ( م 436 ) نويسنده كتاب المعتمد . اين كتاب شرحى است بر كتاب العمد قاضى عبدالجبار .

ـ ابوالمعالى امام الحرمين جوينى ( م 478 ) مؤلف كتاب البرهان . او در اين كتاب سعى و كوشش نمود كه بر ادله بيفزايد .

ـ استاد ابوحامد محمد غزالى ( م 505 ) نويسنده كتاب المستصفى فى علم الاصول .

ـ امام فخر رازى ( م 606 ) صاحب كتاب المحصول فى علم الاصول .

اين كتاب خلاصه اى از كتاب المعتمد قاضى عبدالجبار است .

ـ علامه سيف الدين آمدى ( م 631 ) نويسنده كتاب الاحكام فى اصول الاحكام , او سعى نمود كه بر تحقيق آرا و نظرات و تفريع مسائل بيفزايد .

ـ قاضى عبدالله بن عمر بيضاوى ( م 685 ) نويسنده كتاب منهاج الوصول الى علم الاصول . اين كتاب خلاصه اى از كتاب الحاصل ارموى است كه آن نيز خلاصه اى از كتاب المحصول علامه رازى است .

ـ استاد عبدالرحمان عضدى ( م 756 ) صاحب شرح مختصر الاصول ابن حاجب .

ـ علامه جمال الدين اسنوى ( م 772 ) نويسنده كتاب نهاية السؤل فى شرح منهاج الاصول .

ـ علامه عبدالوهاب معروف به سبكى ( م 771 ) مؤلف كتاب جمع الجوامع و متمم كتاب الابهاح فى شرح المنهاج كه مؤلف آن على سبكى پدر او بوده است . كتاب جمع الجوامع از اهميت ويژه اى در نزد عالمان اسلامى برخوردار شد و برخى مانند علامه جلال الدين محلى آن را شرح كرده و برخى ديگر مانند علامه بنائى آن را تحشيه نموده است